Η τράπεζα Silicon Valley με έδρα τη Σάντα Κλάρα της Καλιφόρνιας έκλεισε τον Μάρτιο του 2023 μετά από εντολή από το Τμήμα Χρηματοοικονομικής προστασίας και καινοτομίας της Καλιφόρνιας. Ο λόγος που διατάχθηκε το κλείσιμο της τράπεζας ήταν η σημαντική μείωση της αξίας των επενδύσεών της και επειδή ταυτόχρονα οι καταθέτες της απέσυραν μεγάλα χρηματικά ποσά. Λίγες μέρες αργότερα, η First Citizens Bank αγόρασε όλες τις καταθέσεις και τα δάνεια της χρεοκοπημένης Τράπεζας.
Τραπεζικές χρεωκοπίες όπως αυτή έχουν συμβεί στο παρελθόν και θα συμβαίνουν πάντα. Το διάστημα μεταξύ του 2001 και του 2023, πάνω από 550 τράπεζες έκλεισαν. Γιατί αυτή η χρεωκοπία όμως ήταν πιο σημαντική;
Καταρχήν ήρθε σε μια εποχή που πολλοί άνθρωποι στις ΗΠΑ φοβόντουσαν ήδη μια ύφεση. Ήταν επίσης η μεγαλύτερη τράπεζα που χρεοκόπησε από τότε που η Washington Mutual έκλεισε εν μέσω της οικονομικής κρίσης του 2008.
Η τράπεζα είχε περιουσιακά στοιχεία περίπου 209 δισεκατομμυρίων δολαρίων τον Δεκέμβριο του 2022 και ήταν η 16η μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ. Παρείχε επιχειρηματικές τραπεζικές υπηρεσίες για εταιρείες, αλλά ήταν ιδιαίτερα γνωστή για την εξυπηρέτηση νεοσύστατων επιχειρήσεων και οινοπαραγωγικών εταιρειών στη πολιτεία της Καλιφόρνιας.
Η Silicon Valley σημείωσε τεράστια ανάπτυξη μεταξύ 2019 και 2022, με αποτέλεσμα να έχει σημαντικά ποσά καταθέσεων και περιουσιακών στοιχείων. Ενώ ένα μικρό ποσό αυτών των καταθέσεων το κράταγε σε μετρητά, το μεγαλύτερο μέρος του πλεονάσματος χρησιμοποιήθηκε για την αγορά ομολόγων του Δημοσίου και άλλων μακροπρόθεσμων χρεών. Αυτά τα περιουσιακά στοιχεία τείνουν να έχουν σχετικά χαμηλές αποδόσεις αλλά και χαμηλό ρίσκο.
Λόγω του υψηλού πληθωρισμού όμως η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (το γνωστό Federal Reserve) αύξησε τα επιτόκια. Επειδή τώρα οι επενδυτές θα μπορούσαν να αγοράσουν ομόλογα με υψηλότερα επιτόκια, τα ομόλογα της Silicon Valley μειώθηκαν σε αξία. Την ίδια στιγμή, μερικοί από τους πελάτες της Silicon Valley που αντιμετώπιζαν οικονομικά προβλήματα θέλησαν να αποσύρουν κεφάλαια από τους λογαριασμούς τους.
Για να μπορέσει να ανταποκριθεί σε αυτές τις μεγάλες αναλήψεις πελατών, η Silicon Valley αποφάσισε να πουλήσει μερικές από τις επενδύσεις της. Αλλά αυτές οι πωλήσεις έγιναν με απώλειες. Η Silicon Valley έχασε 1,8 δισεκατομμύρια δολάρια και αυτό σηματοδότησε την αρχή του τέλους για την τράπεζα.
Ας πάρουμε τα γεγονότα χρονολογικά...
Στις 8 Μαρτίου η Silicon Valley Bank ανακοίνωσε την απώλεια 1,8 δισεκατομμυρίων δολαρίων στο χαρτοφυλάκιο ομολόγων της, μαζί με σχέδια πώλησης τόσο κοινών όσο και προνομιούχων μετοχών για να συγκεντρώσει 2,25 δισεκατομμύρια δολάρια. Μετά την ανακοίνωση αυτή, η Moody’s υποβάθμισε τη Silicon Valley και τις μακροπρόθεσμες τραπεζικές καταθέσεις της.
Στις 9 Μαρτίου οι μετοχές της Silicon Valley, κατέρρευσαν με το άνοιγμα του χρηματιστηρίου. Άλλες μεγάλες τράπεζες είδαν επίσης τις τιμές των μετοχών τους να πέφτουν. Επιπλέον, περισσότεροι πελάτες της Silicon Valley άρχισαν να αποσύρουν τα χρήματά τους. Συνολικά προσπάθησαν να αναλήψουν 42 δισεκατομμύρια δολάρια.
Στις 10 Μαρτίου η διαπραγμάτευση στο χρηματιστήριο σταμάτησε για τις μετοχές της Silicon Valley. Πριν ανοίξει η τράπεζα εκείνη την ημέρα, οι ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές ανακοίνωσαν ότι θα αναλάβουν τον έλεγχό της. Αφού οι ρυθμιστικές αρχές δεν μπόρεσαν να βρουν αγοραστή για την τράπεζα, οι καταθέσεις μεταφέρθηκαν προσωρινά σε μια τράπεζα «γέφυρα» που δημιουργήθηκε και λειτουργούσε από τις ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές, με την υπόσχεση ότι οι ασφαλισμένες καταθέσεις θα ήταν διαθέσιμες μέχρι τη Δευτέρα 13 Μαρτίου.
Στις 12 Μαρτίου, οι ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές ανακοινώνουν μέτρα έκτακτης ανάγκης ως απάντηση στην χρεωκοπία της Τράπεζας της Silicon Valley, επιτρέποντας στους πελάτες να ανακτήσουν όλα τα κεφάλαια τους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ήταν ανασφάλιστα. Για όσους δε γνωρίζουν, στις ΗΠΑ οι καταθέσεις είναι ασφαλισμένες και εγγυημένες έως $250.000.
Στις 17 Μαρτίου, η μητρική εταιρεία της Silicon Valley, υπέβαλε αίτηση πτώχευσης.
Στις 26 Μαρτίου, η First Citizens Bank αγόρασε όλη την Silicon Valley Bridge Bank εκτός από 90 δισεκατομμύρια δολάρια τίτλων και άλλων περιουσιακών στοιχείων που παρέμειναν υπό την διαχείριση των ομοσπονδιακών ρυθμιστικών αρχών.
Ποιες οι επιπτώσεις στους καταθέτες και τους επενδυτές:
Οι ομοσπονδιακές αρχές στις ΗΠΑ ασφαλίζουν και εγγυόνται τραπεζικές καταθέσεις μέχρι 250.000 δολάρια ανά καταθέτη σε κάθε τράπεζα και για κάθε κατηγορία λογαριασμού. Με άλλα λόγια, αν είχατε 250.000 δολάρια σε τραπεζικό λογαριασμό της Silicon Valley, θα παίρνατε όλα τα χρήματά σας πίσω.
Δυστυχώς, οι περισσότεροι λογαριασμοί στην Silicon Valley κατείχαν περισσότερα από 250.000 δολάρια καταθέσεων, πράγμα που σημαίνει ότι τα περισσότερα από τα κεφάλαια ήταν ανασφάλιστα. Αυτό θα σήμαινε ότι οι κάτοχοι λογαριασμών θα χάσουν τα χρήματα τους πάνω από αυτό το όριο.
Για να βοηθήσει, η Ομοσπονδιακή Τράπεζα ανακοίνωσε στις 12 Μαρτίου ότι θα επικαλεστεί μια εξαίρεση συστημικού κινδύνου, πράγμα που σημαίνει ότι όλοι οι καταθέτες θα πάρουν όλα τα λεφτά τους πίσω, ακόμη και για τα κεφάλαια που δεν ήταν ασφαλισμένα.
Ωστόσο, οι επενδυτές δεν θα είναι τόσο τυχεροί. Ενώ οι ομοσπονδιακές ρυθμιστικές αρχές μπορούν να προστατεύσουν τους καταθέτες από απώλειες, δεν μπορεί να γίνει το ίδιο και για τους μετόχους και τους. Με άλλα λόγια, τα άτομα και τα ιδρύματα που κατείχαν μετοχές στον χρηματοοικονομικό όμιλο Silicon Valley ενδέχεται να χάσουν τα χρήματά τους.
Ιάκωβος Χρυσοχοΐδης
