Συνέντευξη με αρκετές «ασάφειες» έδωσε ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Μάκης Βορίδης, μιλώντας στο Libre για το επικείμενο νομοσχέδιο σχετικά με την εισαγωγή εργατών τρίτων χωρών. Ενώ αναγνωρίζει τη δυσφορία της κοινωνίας απέναντι στη μαζική μετανάστευση, υπερασπίζεται τη σχεδιαζόμενη ρύθμιση ως «αναγκαία», προκειμένου να καλυφθούν, όπως λέει, οι κενές θέσεις στην αγορά.
Όμως εδώ αναδύεται ένα βασικό ερώτημα: Γιατί χρειάζεται να έρθουν νέοι «μετανάστες» για εργασία, όταν ήδη στη χώρα βρίσκονται δεκάδες χιλιάδες αλλοδαποί, στην συντριπτική τους πλειοψηφία παράνομοι, που δεν απασχολούνται; Και τα ερωτήματα που γεννώνται ακόμη και στον… αμετανόητο δεξιό ψηφοφόρο της ΝΔ είναι αμείλικτα:
1. Πόσοι εργαζόμενοι χρειάζονται και για ποιες θέσεις;
Σύμφωνα με στοιχεία του ΣΕΤΕ, το 2023 υπήρχαν περίπου 75.000 κενές θέσεις εργασίας στον τουρισμό και άλλες 40.000 στον αγροτικό τομέα. Ωστόσο, την ίδια στιγμή, περισσότεροι από 600.000 «ανενεργοί μετανάστες» ζουν ήδη στη χώρα — αριθμός που περιλαμβάνει τόσο όσους βρίσκονται υπό καθεστώς ασύλου όσο και παράτυπα διαμένοντες.
2. Γιατί δεν αξιοποιούνται οι ήδη παρόντες αλλοδαποί;
Το επιχείρημα περί έλλειψης εργατικών χεριών παραβλέπει το προφανές: οι περισσότεροι από αυτούς που έχουν ήδη εγκατασταθεί στην Ελλάδα δεν εργάζονται ή εργάζονται περιστασιακά και χωρίς ασφάλιση. Το πρόβλημα, όπως αναγνωρίζουν και εργοδοτικές οργανώσεις, δεν είναι η έλλειψη προσφοράς, αλλά η κατάρρευση των όρων εργασίας. Σε τουριστικά νησιά και αγροτικές περιοχές, νεαροί Έλληνες αρνούνται να εργαστούν για 20-25 ευρώ την ημέρα, με 12ωρα και χωρίς ρεπό, σε επιχειρήσεις που αποφέρουν εκατομμύρια ευρώ κέρδη στους ιδιοκτήτες. Αντί να επιβληθεί τήρηση της εργατικής νομοθεσίας, η κυβέρνηση προωθεί την εισαγωγή αλλοδαπών που θα «βολευτούν» με χαμηλότερες αποδοχές, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το γενικό επίπεδο μισθών.
3. Τι συμβαίνει με τις απελάσεις και το καθεστώς ασύλου;
Ο Μάκης Βορίδης μιλά για οργανωμένη είσοδο νέων «μεταναστών», χωρίς όμως να λέει τίποτα για το τι θα γίνει με όσους εισήλθαν παράνομα την προηγούμενη δεκαετία. Με βάση τα στοιχεία της Eurostat, περισσότεροι από 300.000 αιτούντες άσυλο έχουν λάβει άδεια διαμονής στην Ελλάδα από το 2016 μέχρι σήμερα. Πολλοί από αυτούς, όπως έχουν καταδείξει δημοσιεύματα, ούτε εργάζονται ούτε επιθυμούν να ενταχθούν, ενώ επιδοτούνται από κρατικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Θα υπάρξει έλεγχος επαναξιολόγησης ή επαναπροώθηση; Ή θα συνεχιστεί η σιωπηλή μονιμοποίηση όσων εισήλθαν παράνομα, με ταυτόχρονη είσοδο νέων;
Πού βρίσκεται τελικά η «μεταρρύθμιση»;
Η Νέα Δημοκρατία κυβερνά για έβδομη χρονιά, ενώ το πρόβλημα της λαθρομετανάστευσης αποτελεί κρίσιμο ζήτημα ήδη από το 2015. Όμως ακόμη δεν υπάρχει σταθερό θεσμικό πλαίσιο για τις ανάγκες της αγοράς, τα όρια απορρόφησης, τον έλεγχο νομιμότητας ή την επιβολή κανόνων εργασίας. Αντ’ αυτού, παρουσιάζεται κάθε τόσο ένα «πλαίσιο υπό διαμόρφωση», με δηλώσεις καλών προθέσεων αλλά χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα. Και στο ενδιάμεσο, η ελληνική αγορά γεμίζει με ευέλικτο, φτηνό εργατικό δυναμικό που ρίχνει συνολικά τους μισθούς, χωρίς καμία κοινωνική συνοχή ή προοπτική.
Αν το πρόβλημα είναι οι «εργατικές ανάγκες», μήπως θα έπρεπε πρώτα να δούμε γιατί αυτοί που ήδη βρίσκονται εδώ δεν εργάζονται; Ή, πιο εύστοχα, γιατί η ελληνική νεολαία εγκαταλείπει τις εποχικές θέσεις εργασίας, κυρίως στον τουρισμό και τη γεωργία; Μήπως διότι πολλοί εργοδότες επιμένουν σε εξαντλητικά ωράρια, μηδενική ασφάλιση και χαμηλές απολαβές; Αντί να αντιμετωπιστεί αυτή η στρέβλωση, η κυβέρνηση επιλέγει να ανοίξει κι άλλο την κάνουλα του φτηνού εργατικού δυναμικού.
Ο ίδιος ο Βορίδης δηλώνει ότι θα υπάρξει «νέο κανονιστικό πλαίσιο». Το ερώτημα όμως είναι πότε. Η Νέα Δημοκρατία βρίσκεται στην εξουσία εδώ και επτά χρόνια, ενώ το μεταναστευτικό αποτελεί κρίσιμο πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα τουλάχιστον από το 2010. Πόσο ακόμη θα διαρκεί η «προετοιμασία»;
Ακόμη μεγαλύτερο κενό αφήνουν οι απαντήσεις του υπουργού για την παράνομη μετανάστευση και το καθεστώς ασύλου. Αν η κυβέρνηση είναι ειλικρινώς αντίθετη στη λαθραία είσοδο στη χώρα, τότε θα προχωρήσει σε επαναξιολόγηση του καθεστώτος ασύλου που χορηγήθηκε αβλεπί σε χιλιάδες αιτούντες κατά την τελευταία πενταετία; Θα δούμε μαζικές απελάσεις όσων εισήλθαν χωρίς χαρτιά, κατά το πρότυπο των ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ; Ή απλώς πρόκειται για μια ακόμη διαχειριστική μεταρρύθμιση χωρίς ουσία;
