συνέντευξη στον Νίκο Θεοδώρου
Στις 10 Ιουνίου 2016 «έφυγε» από την ζωή ο μεγάλος ηθοποιός Γιάννης Μιχαλόπουλος σε ηλικία 86 ετών. Σε αυτό το φύλλο της εφημερίδας μας δημοσιεύουμε μία αποκαλυπτική συνέντευξη που είχε παραχωρήσει στον συνεργάτη μας Νίκο Θεοδώρου.
Πριν λίγους μήνες με υπεδέχθη φιλικότατα στο μικρό διαμέρισμά του στο κέντρο των Αθηνών ο κορυφαίος Έλληνας ηθοποιός Γιάννης Μιχαλόπουλος, ένας άνθρωπος ο οποίος μας εδίδαξε σε όλη του την ζωή ήθος. Όσες φορές μιλούσαμε από τηλεφώνου, πάντοτε μου έλεγε, «Νίκο παιδί μου σε ευχαριστώ πάρα πολύ που δεν με ξεχνάς. Το κράτος μπορεί να ξέχασε εμάς τους παλαιούς ηθοποιούς, δεν μας ξέχασε όμως ο απλός ο κόσμος και οι αγνοί Έλληνες που μας θυμούνται εμάς που για πάρα πολλά χρόνια μπαίναμε μέσα στα σπίτια σας και σας κάναμε να ξεχνάτε τα καθημερινά προβλήματα, χαρίζοντας σας άφθονο γέλιο». Με τον Γιάννη Μιχαλόπουλο είχαμε μία πάρα πολύ αποκαλυπτική κουβέντα, όχι μόνο για τα κινηματογραφικά και τα του θεάτρου, αλλά μιλήσαμε και για την πολιτική κατάσταση και το μέλλον της Ελλάδος, και για όλα όσα έχει ζήσει, και έχει ζήσει πολλά.
Από όλα τα κινηματογραφικά ή θεατρικά έργα που έχετε πρωταγωνιστήσει ποιο είναι το αγαπημένο σας κύριε Μιχαλόπουλε;
Τα αγαπάω όλα διότι τότε δίναμε τα πάντα για να γυριστεί ένα έργο και δεν είναι όπως τα σημερινά όπου γίνονται δουλειές άρπα κόλα. Τότε εμείς διαβάζαμε, μελετούσαμε το σενάριο και αγωνιούσαμε για να πετύχουμε. Τα λεφτά δεν μας ενδιέφεραν. Μιλούσαμε και ωραία την Ελληνική γλώσσα. Σήμερα χυδαιολογούν. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Έχουνε σαφώς καλύτερη τεχνολογία, αλλά οι σημερινοί ηθοποιοί δεν είναι ηθοποιοί. Δεν διδάσκουν ήθος. Δεν θέλω να πω περισσότερα πράγματα για την νέα γενιά ηθοποιών.
Σήμερα οι Έλληνες είναι μία σάρκα άνευ πνεύματος και προσωπικότητας. Πραγματικά κρίμα. Δεν ήμασταν έτσι εμείς οι παλαιοί Έλληνες. Από το 1974 και μετά, αλλάξανε δυστυχώς προς το χειρότερο τα πράγματα στην Ελλάδα μας. Τώρα, στα έργα που με ρωτάτε. Το «Αχ αυτή η γυναίκα μου» του 1967 είναι ένα πάρα πολύ ωραίο έργο. Ο Γιώργος Σκαλενάκης ήταν ο σκηνοθέτης και το σενάριο, των Τσιφόρου και Βασιλειάδη. Σπουδαίοι άνθρωποι. Δεν συναντάς τέτοιους σήμερα. Οι εποχές για την Ελλάδα αλλάζουνε δραματικά προς το χειρότερο. Σε αυτό το έργο από ότι θυμάμαι παίζαμε με τον Δημήτρη Παπαμιχαήλ και την Αλίκη Βουγιουκλάκη. Μαζί μας ήταν και ο Βασίλης ο Μαλούχος, η Δέσποινα Στυλιανοπούλου, η Μαίρη Κωνσταντάρου και η κορυφαία η Σαπφώ Νοταρά. Σήμερα δεν βλέπεις τέτοιους ανθρώπους. Δεν υπάρχει σύγκριση.
Το έργο «Αχ αυτή η γυναίκα μου» ήταν του 1967. Τότε είχαμε στην εξουσία την 21η Απριλίου. Πείτε την Χούντα, Επανάσταση, Δικτατορία, ή όπως αλλιώς θέλετε. Μπορείτε να μας πείτε πως ήταν τότε η Αθήνα και πως ζείτε εσείς την προαπριλιανή περίοδο. Σας ρωτάω κύριε Μιχαλόπουλε επειδή τα έχετε ζήσει και τα γνωρίζετε από πρώτο χέρι.
Θα σας πω,επιτρέψτε μου όμως να σας πάω πολλά χρόνια πίσω, τότε που είδα το πρώτο φως στη ζωή μου. Όπως θα γνωρίζετε, εγώ γεννήθηκα στην Αθήνα, στα Εξάρχεια. Σας γυρίζω πολύ πίσω και όχι στη δεκαετία του 1960. Για αυτά θα μιλήσουμε στη συνέχεια. Έχω ζήσει την τραγωδία της κατοχής, την σφαγή των Ελλήνων μεταξύ τους, τον Μεταξά και άλλα πολλά γεγονότα που σημάδεψαν όλους εμάς τους Έλληνες τότε. Η Αθήνα παλιά, εκείνα τα χρόνια του 1930-1940 ήταν μία ειδυλλιακή πόλις με πάρα πολύ ησυχία. Ήταν ένα μεγάλο ρομαντικό χωριό. Δεν ήταν η τσιμεντούπολη που έκανε ο Καραμανλής το 1960. Αυτό που έκανε ήταν μεγάλο έγκλημα. Κατέστρεφε όπου υπήρχε πράσινο και πάρκα και τα έκανε πολυκατοικίες. Τότε, το 1940, ήταν λίγοι οι ναρκομανείς, οι κλέφτες και οι μπανιστιρτζήδες τους οποίους και ξέραμε. Δεν σε ενοχλούσε κανένας. Δεν τους πείραζες και δεν σε πειράζανε. Τα σπίτια μας είχανε τις αυλές τους, κοιμόμασταν έξω και με τα παράθυρα ανοιχτά χωρίς να έχεις το φόβο μήπως σε κλέψουνε. Δεν μας πειράζανε τότε. Από το 1974 και μετά αλλάξανε δραματικά τα πράγματα για την Ελλάδα μας. Δεν μπορούσα να φανταστώ τέτοια αλλαγή. Από το 1981 και μετά όμως, ήρθε το χάος. Αυτό είναι η αλήθεια. Η απόλυτη αλλαγή προς το μηδέν. Αλλαγή σου έλεγε ο Ανδρέας Παπανδρέου και από κάτω ο κόσμος χειροκροτούσε! Ναι Αλλαγή, τι Αλλαγή; Αυτό είναι αόριστο που έλεγε. Να αλλάξεις τι; Το πιστεύω μας; Την θρησκεία μας; Την Ελληνική γλώσσα μας; Την οικογένεια; Τι;
Την δόξα του 1940 την χρωστάμε στον Ιωάννη Μεταξά
Θα μιλήσουμε μετά για το 1974 και τα έργα του κύριε Μιχαλόπουλε. Θυμόσαστε να μου πείτε λίγα λόγια για το 1940 και πως το έχετε ζήσει εσείς;
Τότε δεν είχαμε τηλεόραση στα σπίτια μας, είχαμε ένα ραδιόφωνο και αυτό άκουγε ολόκληρη η οικογένεια μαζεμένη γύρω γύρω από το στρογγυλό τραπέζι που είχαμε. Εκείνο το βράδυ ένας μικρόσωμος άνθρωπος επήρε μία απόφαση ΜΟΝΟΣ ΤΟΥ και δόξασε ολόκληρη την Ελλάδα. Την 28η Οκτωβρίου του 1940 όλοι οι Έλληνες γίναμε ένα και αυτό για να είμαστε ειλικρινής ήταν έργο του Μεταξά. Σε αυτόν το χρωστάμε. Κυβέρνησε όπως έπρεπε την Ελλάδα και το ΟΧΙ αυτός το είπε. Είναι δυνατόν να λένε σήμερα ότι το ΟΧΙ το είπε ο λαός; Τέτοια διαστροφή της ιστορίας μας δεν την περίμενα! Είμαστε η μοναδική χώρα παγκοσμίως η οποία δεν σέβεται και δεν τιμά την ιστορία της. Ο Γκράτσι παιδί μου στον Πρωθυπουργό επήγε εκείνο το βράδυ. Δεν ήρθε να βρει εμένα για να του απαντήσω, ούτε πήγε στον πατέρα σας. Στον Ιωάννη Μεταξά πήγε και ο Μεταξάς του απήντησε Ελληνικά όπως έπρεπε και του είπε… «Μολών Λαβέ», δηλαδή «ΟΧΙ». Και μετά ο λαός επήρε το ΟΧΙ του Ιωάννου Μεταξά και στα βουνά της Πίνδου το έκανε πράξη. Αυτή είναι η αλήθεια παιδί μου. Τα υπόλοιπα είναι αστειότητες και λέγονται εκ του πονηρού. Εξάλλου μη περιμένεις να στα πω εγώ αυτά για τον Μεταξά, το ομολογούνε σήμερα και αρκετοί κομμουνιστές με πρώτον τον Μίκη Θεοδωράκη.
Όταν ήσασταν μικρό παιδάκι είχατε ενταχθεί στην ΕΟΝ του Μεταξά;
Ναι ήμουνα στην ΕΟΝ. Μαζί μου ήτανε η Καίτη Λαμπροπούλου και ο Μίκης Θεοδωράκης.
Στην ΕΟΝ πως πήγατε; Δια της βίας όπως λένε σήμερα ή με τη δική σας θέληση;
Ήθελες να πας, πήγαινες. Δεν γραφόσουνα στην ΕΟΝ, δεν σε ενοχλούσε κανένας και δεν είχες ουδεμία συνέπεια. Μα τα έχω ζήσει παιδί μου. Εμένα δεν με ενδιαφέρουν τα πολιτικά και τα κομματικά, εμένα με ενδιαφέρει η αλήθεια. Τότε όλοι πηγαίναμε επειδή το θέλαμε εμείς και δεν πηγαίναμε να γραφτούμε επειδή μας υποχρεώνανε όπως λένε. Στην ΕΟΝ έμαθα πάρα πολλά πράγματα. Μας μαθαίνανε πώς να προστατεύουμε τα δάση μας, να έχουμε σεβασμό στους γονείς μας και πώς να δημιουργούμε. Εκεί είναι που αγάπησα την Ελληνική γλώσσα και την Ελλάδα.
Η ΕΟΝ προσέφερε μεγάλες υπηρεσίες στην πατρίδα μας. Όταν πέθανε ο Ιωάννης Μεταξάς είχαμε πάει όλοι στη κηδεία του. Έκλαιγε ολόκληρη η Ελλάδα για τον Μεταξά. Χάσαμε τον πατέρα μας. Ο Μεταξάς έκανε πολλά έργα για τον Ελληνικό λαό. Το ΙΚΑ και το οχτάωρο ο Μεταξάς τα θέσπισε. Το θέατρο το βοήθησε πάρα πολύ και τότε υπήρχε και ο κορυφαίος Αιμίλιος Βεάκης ο οποίος έκανε θαύματα. Τότε όλα τα θέατρα ήτανε γεμάτα από κόσμο.
Για την Ελένη Παπαδάκη γνωρίζετε κάτι;
Υπήρξε κορυφαία εκείνη την εποχή η οποία δυστυχώς είχε φρικτό τέλος. Της βγάλανε τα μάτια, την… δεν θέλω να τα λέω παιδί μου αυτά. Ήταν άγριες εποχές. Αγράμματοι άνθρωποι κάνανε φρικτά εγκλήματα…
Ποιοι την σκότωσαν;
Την έπιασαν οι κομμουνιστές της Ο.Π.Λ.Α και την σκότωσαν χωρίς λόγο. Ούτε πράκτορας ήτανε, ούτε κατέδιδε κόσμο. Δεν ενοχλούσε κανέναν. Λένε ότι την σκοτώσανε λόγω αντιζηλιών μέσα στο θέατρο. Τι να πω. Κρίμα, πραγματικά κρίμα. Η Παπαδάκη είχε βοηθήσει πάρα πολύ κόσμο.
Η «γενιά του Πολυτεχνείου» είναι το κατεστημένο που κυβερνά σήμερα
Πως είναι τα πράγματα μέχρι το 1967; Εσείς πως ζείτε εκείνη την ταραγμένη εποχή;
Στην Αθήνα δεν είχαμε ησυχία. Από τις εκλογές του 1961 και μετά επί καθημερινής βάσεως είχαμε απεργίες και ταραχές. Ξύλο, όχι μόνο έξω στους δρόμους, αλλά και μέσα στη βουλή μεταξύ βουλευτών. Άθλιο για μία δημοκρατία αυτό το θέαμα. Πραγματικά άθλιο και μάλιστα όταν αυτό συμβαίνει στην Ελλάδα, στη χώρα η οποία εγέννησε την δημοκρατία. Μα και σήμερα τα πράγματα μη νομίζετε πως έχουνε αλλάξει ή έχουμε κάνει κάποια σημαντική πρόοδο. Οι πολιτικοί που έχουμε είναι οι ίδιοι με αυτούς που είχαμε και τότε. πότε επιτέλους θα φτιάξουμε κράτος;
Να μιλήσουμε λίγο για την γενιά του Πολυτεχνείου αν θέλετε. Πολλοί συνάδελφοι σας ηθοποιοί, ο Κώστας Πρέκας, η ΒάσιαΤριφύλλη και αρκετοί άλλοι, έχουνε δηλώσει σε συνεντεύξεις τους ότι η γενιά του Πολυτεχνείου κατέστρεψε την Ελλάδα. Συμμερίζεστε εσείς αυτή την άποψη;
Μα παιδί μου, εντάξει, κάνανε ότι κάνανε τότε για να ρίξουνε τον Παπαδόπουλο και την Χούντα. Συμφωνώ, αν και εδώ που τα λέμε τότε περνούσαμε ωραία και δεν είχαμε το σημερινό χάλι. Αλλά είχαμε βλέπεις Χούντα. Η γενιά του Πολυτεχνείου, όχι όλοι, γίνανε σήμερα αυτοί ένα κατεστημένο το οποίο κυβερνάει. Έχει βαφτεί με μπλε, πράσινο και κόκκινο χρώμα, δήθεν ότι έχουνε ιδεολογικές διαφορές μεταξύ τους, ενώ στην ουσία είναι το ίδιο όλοι τους, απόδειξη αυτού, τα νομοσχέδια που ψηφίζουνε στη βουλή και ο λαός μας που υποφέρει είναι ανήμπορος να αντιδράσει. Η σημερινή νεολαία, τι να πω; Δεν μπορώ να βρω λέξεις για να περιγράψω το κατάντημα! Αν ανοίξετε την τηλεόραση θα καταλάβετε τι θέλω να πω. Τα βλέπω και λέω, Θεέ μου σώσε μας. φταίμε και εμείς ως λαός που έχουμε φτάσει εδώ που έχουμε φτάσει. Δεν είμαστε και εμείς άμοιροι ευθυνών. Η γενιά του Πολυτεχνείου, ναι, πρέπει να το ομολογήσουμε αυτό, φέρει μεγάλο μερίδιο ευθύνης για το σημερινό κατάντημα της Ελλάδος. Απορώ πραγματικά και δεν μπορώ να δώσω απάντηση στο ερώτημα, τι κάνει η σημερινή γενιά; Τι κάνουν οι φοιτητές; Μα δεν βλέπουνε ότι δεν έχουνε μέλλον; Εμείς ζήσαμε τη ζωή μας και θα φύγουμε σε λίγα χρόνια από αυτόν τον κόσμο. Οι νέοι που έχουνε όλο το μέλλον μπροστά τους, γιατί δεν εξεγείρονται; Τι περιμένουνε; Περιμένουνε να γίνουνε όλοι τραγουδιστές. Αυτό είναι το όνειρό τους. Δυστυχώς, αυτή η Ελλάδα δεν μπορεί να έχει αύριο…
Τι άλλαξε μετά το 1974 με την μεταπολίτευση; Που οδηγηθήκαμε;
Δεν άλλαξε απολύτως τίποτα! Οι ίδιοι πολιτικοί ήρθανε, αυτοί που κυβερνούσανε και πριν το 1967, πριν γίνει η Χούντα. Το 1974 ήρθε πάλι η Ένωση Κέντρου, απλά άλλαξε το όνομα και έγινε ΠΑΣΟΚ. Παπανδρέου είχαμε πριν το 1967, Παπανδρέου είχαμε και μετά το 1974. Μία από τα ίδια και με την ΕΡΕ, η οποία ονομάστηκε σε Νέα Δημοκρατία. Καραμανλή δεν είχαμε πριν το 1967; Ε, Καραμανλή είχαμε και το 1974 και μετά. Και η ΕΔΑ η οποία έγινε ΚΚΕ. Μία από τα ίδια παιδί μου. Ούτε η δημοκρατία ήρθε μετά την Χούντα, ούτε η μεταπολίτευση. Τα ίδια κόμματα ήρθανε. Επέστρεψε δηλαδή η κομματοκρατία, αδιόρθωτη και αμόρφωτη.
Θυμόσαστε κάτι από την Κύπρο;
Είχατε πάει για παραστάσεις, είχατε γνωρίζει τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο;
Είχα πάει πολύ παλιά, πρέπει να ήτανε πριν ακόμα αρχίσει ο αγώνας της ΕΟΚΑ. Είχαμε πάει για παραστάσεις και στο θέατρο στη Λευκωσία είχε πάρα πολύ κόσμο. Όταν ήρθε κάποιος Άγγλος αξιωματικός με στολή, δεν γνωρίζω ποιος ήτανε, οι Κύπριοι αρχίσανε να του φωνάζουνε και να τον βρίζουνε. Έγινε ο κακός χαμός και ο Άγγλος έφυγε άρον άρον. Πρέπει να ήτανε κάπου στο 1954 αυτό που σας διηγούμαι τώρα. Τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο δεν τον είχα γνωρίσει.
Θυμόσαστε κάτι από την συνεργασία σας με την Αλίκη Βουγιουκλάκη;
Η Αλίκη διάβαζε πάρα πολύ και μελετούσε τους ρόλους της. Την είχα δει αρκετές φορές να κλαίει, διότι όπως θα γνωρίζετε είχε πόνο μέσα της για τον τραγικό χαμό του πατέρα της από την κατοχή.
Μπορείτε να μου πείτε κύριε Μιχαλόπουλε τι ακριβώς είχε συμβεί στον πατέρα της;
Ήτο Νομάρχης στην Πελοπόννησο, τον είχανε πιάσει οι κομμουνιστές, δεν γνωρίζω γιατί, και μετά από άγρια βασανιστήρια βρήκε φρικτό θάνατο ο άνθρωπος. Η Αλίκη μεγάλωσε χωρίς πατέρα και είχε δύο πατέρες, κινηματογραφικούς εννοώ, τους Λάμπρο Κωνσταντάρα και Παντελή Ζερβό. Τους αγαπούσε πάρα πολύ και είχε δεθεί μαζί τους. Σπουδαία ηθοποιός την οποία αγάπησε όλη η Ελλάδα. Βασανίστηκε πολύ στο τέλος της ζωής της. Αυτό που λένε για την Αλίκη και τον Κωνσταντίνο είναι ψέμα. Δεν συνέβη τίποτε μεταξύ τους. Ο μύθος βλέπεις είναι Ελληνική λέξη και εμείς οι Έλληνες σε κάτι τέτοια είμαστε πρώτοι. Γνωρίζω επίσης ότι η Αλίκη όσες φορές επισκεπτότανε την Κύπρο, το πρώτο μέρος που πήγαινε, ήτανε τα φυλακισμένα μνήματα στη Λευκωσία και προσκυνούσε τους αγωνιστές της ΕΟΚΑ. Αυτούς που είχανε κρεμάσει οι ‘’πολιτισμένοι’’ Άγγλοι σε εκείνον τον υπέροχο εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα. Ήταν μεγάλη Ελληνίδα η Αλίκη Βουγιουκλάκη. Το ίδιο τραγικό τέλος με τον πατέρα της Αλίκης, είχε και ο πατέρας του Γιάννη και του Βασίλη Μαλούχου. Τον πιάσανε οι κομμουνιστές στη Δημητσάνα και χωρίς λόγο τον σκοτώσανε.
Μπορείτε να μου πείτε λίγα λόγια για τον Κύπριο ηθοποιό Σωτήρη Μουστάκα;
Ο Σωτήρης, ο καλός μου Σωτήρης, αυτός ο γλυκύτατος άνθρωπος. Χαιρόμουνα να παίζω μαζί του. Σπουδαίος ηθοποιός. Δεν ήθελε να βλέπει καθόλου τους Άγγλους, διότι οι Άγγλοι κάνανε μεγάλο κακό στην Κύπρο. Δεν τους χώνευε καθόλου γιατί του είχανε φερθεί πολύ άσχημα όταν ήταν μικρός μαθητής και ήταν στην ΕΟΚΑ μέλος και διαδήλωνε εναντίον τους. Στην ταινία του 1984 «με το βιολί του» ήτανε απολαυστικός. Ο Σωτήρης Μουστάκας ήταν μεγάλος πατριώτης και σπουδαίος Έλληνας, γι’ αυτό και είχε πει, ότι όταν πεθάνει να τον σκεπάσουνε με την Ελληνική σημαία. Ο Σωτήρης ήταν πάρα πολύ Δεξιός.
Για τον Αλέκο Σακελλάριο τι έχετε να πείτε;
Υπήρξε ο πρώτος των πρώτων. Μεγάλο μυαλό. Ο Αλέκος ήταν αδελφικός φίλος με τον Γιώργο Οικονομίδη.
Ο Σακελλάριος έγραψε κορυφαία έργα τα οποία βλέπουμε μέχρι σήμερα. Διάβαζε συνέχεια, έγραφε πολύ και ήταν και καλός φίλος με τον Σάββα Κωνσταντόπουλο από την κατοχή. Διάβαζε την «ΕΣΤΙΑ» και έγραφε στον «ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΚΟΣΜΟ» και ήταν Παπαδοπουλικός. Τέτοια μυαλά σαν του Αλέκου δεν ξαναβγαίνουνε σήμερα.
