του Ευριπίδη Ρηγόπουλου
Πως γίνεται ορισμένα μουσικά κομμάτια, συνθέσεις με λόγια ή χωρίς, να κάνουν κάποιον άνθρωπο να δακρύζει; Η απάντηση μάλλον εύκολη, γιατί «μιλάει» στην ψυχή του ή καλύτερα στο θυμικό του καθενός και της καθεμιάς αναλόγως τα ερεθίσματα, τις εμπειρίες και τις γνώσεις του/της.
Δεν χρειάζεται να σας κουράσω άλλο με τα αυτονόητα…περνάω κατευθείαν στο δικό μου «θυμικό».
Το κομμάτι λοιπόν στο οποίο αναφέρομαι είναι του Σταμάτη Σπανουδάκη το «Θα’ ρθεις σαν αστραπή» που περιλαμβάνεται στο δίσκο «Μαρμαρωμένος Βασιλιάς» και κυκλοφόρησε το 1998.
Ανεξαρτήτως την άποψη που έχει κάποιος για τον Σταμάτη Σπανουδάκη ή τις πεποιθήσεις του ή ακόμη και τη μουσική του, δεν μπορεί να αγνοήσει πως οι συνθέσεις του είναι γεμάτες Ελλάδα και χρώματα. Θα προσπαθήσω όμως να δώσω τη δική μου εξήγηση στο γιατί με συγκινεί τόσο πολύ αυτό το κομμάτι και γιατί πιστεύω ότι μέσα σε αυτό περιλαμβάνεται ένα μεγάλο μέρος του «θυμικού» του νεοελληνικού Εθνικισμού.
Πέραν λοιπόν της μουσικής του κομματιού, όπου αναμφιβόλως είναι εκπληκτική, θα εστιάσω αποκλειστικά και μόνο στους στίχους του γιατί εκεί πιστεύω βρίσκεται η ουσία…
Θάρθεις σαν αστραπή, θάχει η χώρα γιορτή
θάλασσα γη και ουρανός, στο δικό σου φως.
Θα ντυθώ στα λευκά, να σ’ αγγίξω ξανά
φως εσύ και καρδιά μου εγώ, πόσο σ’ αγαπώ.
Βασιλεύς Βασιλέων, Βασιλεί Βοήθει, έλεος, έλεος Επουράνιε Θεέ
Κωνσταντίνος Δραγάτσης Παλαιολόγος, ελέω Θεού Αυτοκράτωρ των Ρωμαίων.
Στην πύλη του αγίου Ρωμανού, καβαλικά τη φάρα του την ασπροποδαράτην,
Τέσσερα Βήτα, έλεος, έλεος, Μαρμαράς,
Βόσπορος και Μαύρη Τρίτη
Φρίξον ήλιε, στέναξον γη, Εάλω ή πόλη,
Εάλω η πόλη.
Βασιλεύουσα, πύλη χρυσή κι ο
πορφυρογέννητος στην κόκκινη μηλιά.
Η πόλη ήταν το σπαθί, η πόλη το κοντάρι,
η πόλη ήταν το κλειδί της Ρωμανίας όλης
Σώπασε Κυρά Δέσποινα και μην πολυ-
δακρύζεις, πάλι με χρόνια με καιρούς,
πάλι δικά Σου θάναι.
Στην πύλη του αγίου Ρωμανού
έφυγες για αλλού
κι άγγελος θα σε φέρει εδώ
στον σωστό καιρό.
Μες την Άγια Σοφιά θα βρεθούμε ξανά
λειτουργία μελλοντική οι Έλληνες μαζί.
Το κατά πόσον ο συνθέτης είχε αυτά που θα αναλύσω, στο μυαλό του, όταν έγραφε τους στίχους δεν το γνωρίζω, αλλά δεν έχει και πολύ σημασία.
Στους στίχους λοιπόν αναφέρεται προφανώς στον Κωνσταντίνο Παλαιολόγο, τελευταίο Αυτοκράτορα του Βυζαντίου που υπερασπίστηκε μέχρις εσχάτων τη Πόλη του, το λαό του, τα πιστεύω του και αρνήθηκε να συνθηκολογήσει και να παραδοθεί αμαχητί στον εχθρό (Μωάμεθ). Η Πόλη λοιπόν είναι η χώρα, ο λαός του είναι το Έθνος και η οικογένεια και τα πιστεύω του η Θρησκεία και η Ιδεολογία. Αν δεν πολεμήσουμε λοιπόν γι’ αυτά και δεν θυσιαστούμε, τότε για ποια; Για το χρήμα και την εφήμερη απόλαυση, για την προσωπική μας βολή, για το «ότι φάμε, ότι πιούμε κι ότι…»; ΌΧΙ, οι Έλληνες δεν ήταν και δεν πρέπει να γίνουν υλιστές και τυχοδιώκτες κατωτέρων ενστίκτων. Όπως δεν έγιναν όλοι αυτοί που σήμερα θαυμάζουμε και τιμούμε σε κάθε ομιλία, σε κάθε συγκέντρωση, σε κάθε ημέρα μνήμης.
Παρακάτω, οι στίχοι, αναφέρονται σ’ ένα πολύ σημαντικό μέρος της Ιδεολογίας μας, την έννοια της μεταφυσικής. Ο Εθνικιστής, συνειδητά ή ασυναίσθητα, έχει συμπεριλάβει στην ιδεολογία του την μεταφυσική κι’ αυτό γίνεται εμφανές στις παραδόσεις και στους μύθους που έχουν αποτυπωθεί στο γονιδίωμά του. Έτσι και στο τραγούδι αναφέρεται στο μύθο του Μαρμαρωμένου Βασιλιά που θαρθεί σαν αστραπή να ξαναδώσει στους Έλληνες το Φως που τόσο στερήθηκαν αυτά τα χρόνια, αλλά και να ξαποστείλει τους εχθρούς του Έθνους στα Τάρταρα (Κόκκινη Μηλιά). Οι Έλληνες λοιπόν μαζί θα δώσουν την «καρδιά» τους (υλική υπόστασή τους) για να ξαναγίνουν όλα αυτά που πετύχαμε στο παρελθόν, ξανά δικά μας (πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικά μας θα ναι, λειτουργία ξανά στην Αγιά Σοφιά κ.τ.λ).
Ένας εξίσου σημαντικός στίχος είναι ο «σώπασε κυρά Δέσποινα και μη πολυδακρύζεις» καθώς μας προτρέπει να μην μεμψιμοιρούμε και λιποψυχούμε, κάτι αρκετά σύνηθες στο χώρο μας αλλά και στη χώρα μας, αλλά να αγωνιζόμαστε καθημερινά και να ’χουμε πίστη στις Ιδέες και τα Πιστεύω μας ως τα μόνα αληθινά και ζωοποιά για το Έθνος (αυταπόδεικτη επιβεβαίωση το παρελθόν μας).
Η μεταφυσική, είτε πιστεύουμε σε αυτήν είτε όχι, είναι αυτό που λείπει από πολλές Ιδεολογίες σημερινές αλλά και παλαιότερες. Αν οι κομμουνιστές είχαν συνειδητοποιήσει πόσο μεγάλο ρόλο παίζει (κυρίως στο υποσυνείδητο του ανθρώπινου εγκεφάλου) θα την είχαν εντάξει με κάποιο τρόπο στα πιστεύω τους, αλλά είναι τόσο στείροι υλιστές που το «παιγνίδι» το είχαν χάσει απ’ την αρχή.
Συμπερασματικά, το «Θαρθείς σαν αστραπή» εσωκλείει φυσικές έννοιες όπως το διαρκή αγώνα για επιβίωση και επικράτηση Ιδεών, Αξιών τα οποία καλύπτονται-συμπληρώνονται από ένα περιτύλιγμα μεταφυσικής καθοδήγησης των προγόνων μας προς την επαναφορά στα Πάτρια και Αρχέγονα κεκτημένα της Φυλής.
Πώς να μην δακρύζεις κάθε φορά που φέρνεις στο μυαλό σου τους Αγώνες και τις Θυσίες των Προγόνων σου για το Έθνος σου.
Πώς να μην δακρύζεις κάθε φορά που ακούς τα τραγούδια της Παράδοσής σου να μιλούν για Ηρωικές πράξεις και αυτοθυσία έναντι του Εθνικού Καλού.
Πώς να μην δακρύζεις κάθε φορά που αναρωτιέσαι το τι έχεις κάνει Εσύ για τα Πιστεύω σου;
Πώς να μην δακρύζεις ακούγοντας αυτό το κομμάτι;
