Η Ηρωική Ηθική του Νικηταρά, το Αρχέτυπο του Ελεύθερου Ανθρώπου

4 Χρόνος ανάγνωσης

Πριν λίγες ημέρες εορτάσθη στην γενέτειρά του, το χωριό Τουρκολέκα η μνήμη του Ηρωικού Νικηταρά. Είμαι πολύ χαρούμενος που συνέβαλα και εγώ στην ανάδειξη αυτής της εκδήλωσης.

Ο Νικηταράς κλείνει μέσα του την δική του δύναμη. Δύναμη που αντλεί από τις ρίζες της φυλής του και της πατρίδας του. Δύναμη που την εκφράζει με τον Αγώνα και την επαναστατικότητα που χαρακτηρίζουν κάθε του πράξη και σκέψη.
Ο Νικηταράς είναι επαναστάτης. Έχει μέσα του το πείσμα, μα και την απόφαση να γκρεμίσει την Οθωμανική Αυτοκρατορία, να γκρεμίσει το υφιστάμενο καθεστώς που επικρατεί και να κτίσει στην θέση τους τον δικό του κόσμο κρυστάλλινο και καθαρό όπως ο Ελληνισμός.

Ο Νικηταράς κατακτά το δικαίωμα της ελευθερίας επωμιζόμενος τις ευθύνες του απέναντι στο Έθνος. Αντιμετωπίζει την ζωή όχι σαν παγερή ύλη ή σαν απροσδιόριστο πνεύμα, μα ως ένα δυναμικό γεγονός που το κατακτούν μόνο οι ρωμαλέοι. Σε κάθε του πράξη και ενέργεια προτάσσει το συμφέρον του Έθνους, παραμερίζοντας τον ατομικό εγωισμό. Ο Νικηταράς καταξιώνεται με την προσφορά και κατακτά τα δικαιώματά του με τον αγώνα.
Έτσι η Ηρωική μορφή του Νικηταρά μας δίδει το αρχέτυπο του Ελεύθερου Ανθρώπου που ακολουθεί την ανώτερη μορφή Ηθικής, την μη ανταποδοτική, την Ηρωική ηθική. Αλλά θα προσθέσουμε εδώ ότι και ο Ιστορικός Χριστός δηλαδή ο Ιησούς ο Ναζωραίος το ίδιο αρχέτυπο ενσαρκώνει, αφού η μόνη ελευθέρα του επιλογή, που είναι και επιλογή – αυτοσκοπός, είναι η υποταγή του στις βουλές του καθοδηγητού Θεού, δηλαδή του Πατρός, ενώ παράλληλα διδάσκει έμπρακτα την Υπηρεσία και την Θυσία.

Το πρόβλημα της ηθικής είναι πολύ σημαντικό σε μια εποχή που κυριαρχεί σχεδόν ολοκληρωτικά η ψευδοηθική του συμφέροντος. Η Ηρωική Ηθική του Ελληνισμού, βασιζόμενη σε πανάρχαιες αξίες, προβάλλει σαν το όραμα μιας αναγεννήσεως ενός νέου κόσμου. Φέρνω στο μυαλό μου ένα τμήμα της βιογραφίας του Κεμάλ από έναν άγγλο βιογράφο, ο οποίος γράφει ότι αμέσως μετά την καταστροφή της Μικρασίας το 22 και την διάλυση του Ελληνικού Στρατού όταν οι ηττηθέντες Έλληνες διοικητές έδιναν τα ξίφη τους στους μογγολότουρκους, ο Κεμάλ δεν επιτέθηκε στην κυρίως απελευθερωμένη Ελλάδα ή σε κάποια νησιά της παρά την παρότρυνση των στρατηγών του γιατί φοβήθηκε την αυταπάρνηση και τον ηρωισμό του Έλληνα στρατιώτη.
Η ικανοποίηση των εθνικών επιδιώξεων δεν μπορεί να επιτευχθεί παρά με το ένοπλο τμήμα του Έθνους. Ανάμεσα στο δίπολο λαός/ηγεσία και εθνικό όραμα ο στρατός έχει κομβικό ρόλο. Ιδιαίτερα σε ένα κράτος το οποίο δεν συμβιβάζεται με τα περιορισμένα όρια που του έχουν δοθεί, ο στρατός αποτελεί το σημείο αναφοράς, μια από τις κορυφαίες θεσμικές εκφάνσεις του νεοελληνικού κράτους. Όταν κατά τον 19ο αιώνα ρώτησαν τον Ναπολέοντα τι είναι Έθνος, αυτός απήντησε: «ΕΘΝΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΤΡΑΤΕΥΜΑ».

Μας λέει ο ιταλός φιλόσοφος Ιούλιος Έβολα: «Έτσι το όραμα της ζωής ως μέλους σε έναν στρατό διαμορφώνει μια δική του ηθική και μια συγκεκριμένη εσωτερική στάση που αφυπνίζει βαθιές δυνάμεις. Σε αυτή την βάση, η αναζήτηση ένταξης σε έναν πραγματικό στρατό, με τους διάφορους τομείς και την ετοιμότητα για απόλυτη δράση στο επίπεδο της υλικής μάχης, είναι η σωστή κατεύθυνση και ο δρόμος που πρέπει να ακολουθηθεί».

Γεώργιος Δημητρούλιας

Share This Article