Το Διεθνές Δίκαιο, το δίκαιο του ισχυρότερου

5 Min Read

Καθημερινά η πατρίδα μας και ο Ελληνικός λαός δέχεται απειλές και χλευασμούς από τον Ερντογάν και άλλους τούρκους αξιωματούχους, η Ελληνική κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός της πως αντιδρούν; Επικαλούνται το διεθνές δίκαιο, τους εξοπλισμούς και την βοήθεια από χώρες της δυτικής Ευρώπης που ανήκουν στην Ε.Ε. Εκ προοιμίου θα πούμε ότι στην πραγματικότητα, στην γεωπολιτική και γεωστρατηγική, διεθνές δίκαιο δεν υφίσταται. Πάντα επικρατεί το δίκαιο του ισχυρότερου. Αυτό ισχύει από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι και τις μέρες μας.

Από πολλούς θεωρητικούς επιστήμονες αμφισβητείται η ύπαρξη διεθνούς δικαίου, γιατί δεν αναγνωρίζεται η δύναμη περιορισμού της κυριαρχίας των επί μέρους κρατών και γιατί το διεθνές δίκαιο στερείται των τυπικών στοιχείων του κανονικού δικαίου, που είναι ακριβώς η άσκηση κυριαρχίας και η δύναμη επιβολής. Σύμφωνα με μία άποψη το διεθνές δίκαιο δεν είναι παρά εξωτερικό δίκαιο αφού για να έχει ισχύ πρέπει να υιοθετηθεί από τα συγκεκριμένα κράτη-μέλη της διεθνούς κοινωνίας, που πολλά κράτη  δεν το αποδέχονται (Τουρκία).

Όπως το ιδιωτικό δίκαιο διέπει τις σχέσεις μεταξύ φυσικών προσώπων κατά την ίδια έννοια το Διεθνές Δίκαιο διέπει τις σχέσεις μεταξύ κρατών και διεθνών οργανισμών. Οι σχέσεις αυτές ρυθμίζονται βάσει ιδιαίτερων κανόνων δικαίου οι οποίοι πηγάζουν από συνθήκες συμβάσεις και διεθνείς συμφωνίες μεταξύ των κρατών. Οι ιδιαίτεροι αυτοί κανόνες δικαίου αποτελούν το Δημόσιο  Διεθνές Δίκαιο και ενώ δεν περιέχουν εξαναγκασμό λαμβάνουν ισχύ νόμου του κράτους κατόπιν κυρώσεως των δι’ εσωτερικού νόμου ή εφ’ όσον είναι διεθνώς παραδεκτό.

Κείμενα  αυτών των νόμων διεθνούς δικαίου που ανάγονται στους αρχαίους χρόνους έχουν βρεθεί σε βράχους, πλίνθους, και πλάκες μαρμάρου. Η εξέλιξη της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας σε κοσμοκρατορία, ο αυτοκράτωρ ήτο η πηγή κάθε εξουσίας στον τότε πολιτισμένο κόσμο. Με το τέλος λοιπόν της Ρωμαϊκής κοσμοκρατορίας η τάσης των επισκόπων της Ρώμης ήταν να υποκαταστήσουν την χαμένη παγκόσμιο εξουσία, μέσω της ιδέας της «χριστιανοσύνης». Οι  επίσκοποι που  διεκδικούσαν οι ίδιοι την πρωτοκαθεδρία κράτησαν το διεθνές δίκαιο σε υποτυπώδη κατάσταση.

Όταν μετά από αγώνες αιώνων  μεταξύ Παπών και Γερμανών Αυτοκρατόρων, που θεωρούσαν εαυτούς κληρονόμους της Ρώμης αφενός και αφετέρου μεταξύ των δύο αυτών αλλά και όσων απέβλεπαν  σε ανεξάρτητη ύπαρξη εθνικών κοινοτήτων, όταν ο Παπισμός και ο Καισαρισμός κατέπεσαν, τότε, όπως και κατά την αρχαιότητα η έννοια περισσοτέρων ανεξαρτήτων κρατών, ίσων νομικώς μεταξύ των,  άρχισε να ανθίζει εκ νέου το Διεθνές Δίκαιο.  Δύο είναι οι ημερομηνίες που σηματοδοτούν τη νέα αφετηρία επιστημονικώς, το 1625 όταν ο Ολλανδός νομομαθής Γρότιος έγραψε στα λατινικά το περίφημο βιβλίο του «Περί δικαίου πολέμου και ειρήνης».

Νομοθετικώς το 1648 όταν οι συνθήκες της Βεστφαλίας μετά από τριάντα χρόνια πολέμου έβαλαν τάξη στο Ευρωπαϊκό χάος επικύρωσαν την μέχρι τότε αμφισβητούμενη ανεξαρτησία των ευρωπαϊκών κρατών και πρόσθεσαν στη διεθνή οικογένεια δύο νέα ισότιμα μέλη την Ελβετία και την Ολλανδία. Από τότε το  Διεθνές Δίκαιο βρίσκεται σε συνεχή ζύμωση και ανάπτυξη. Το εκ διεθνών συνθηκών παγιούμενο επί δεκαετίες ολόκληρες ενίοτε καθεστώς του Διεθνούς Δικαίου ανατρέπεται από πολέμους, οι οποίοι δια νέων συνθηκών που τους επισφραγίζουν δημιουργούν νέο δίκαιο. 

Οι μεγάλοι από το 1648 και μετέπειτα σταθμοί του Διεθνούς Δικαίου είναι, η συνθήκη της Ουτρέχτης του 1713, η συνθήκη του Κιουτσούκ – Καϊναρτζή του 1774, η συνθήκη των Βερσαλλιών του 1783 η οποί πρόσθεσε στη διεθνή οικογένεια τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, η μεταναπολεόντειος συνθήκη της Βιέννης του 1815, η μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο συνθήκη του Παρισιού του 1856, η συνθήκη του Βερολίνου του 1878, οι συνδιασκέψεις ειρήνης της Χάγης του 1899 και του 1907, οι μετά τον Α’ Π.Π. συνθήκες του 1919-1920 και οι μετά τον Β’ Π.Π. συνθήκες του 1946-1947. Κατά το διάστημα του μεσοπολέμου λειτούργησε πρώτη κατά τους νεότερους χρόνους απόπειρα συστηματικής συνεργασίας των κρατών, η Κοινωνία των Εθνών, την οποία αντικατέστησε αργότερα ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ). 

Νίκος Παπαγεωργίου

Share This Article