Ο Αριστείδης Στεργιάδης (Ύπατος Αρμοστής της Σμύρνης) επηρεασμένος απτσί αποτυχίες του Ελληνικού στρατού στο μέτωπο (μεσ’ στη Μικρά Ασία) ηαπαγόρεψε και το ριζωμένο έθιμο των Σμυρνιώνε ν΄ ανασταίνουνε το Χριστό, το Μεγάλο Σάββατο τα μεσάνυχτα, απάνω στο καμπαναριό τση Αγία Φωτεινής τση Μητρόπολής τως, με τρακατρούκες, φυσέγγια και μπιστογιές.
Το Μεγάλο Σάββατο το πρωΐ, το λοιπόν, φωνάζει τον προϊστάμενο του γραφείου της λογοκρισίας του το Ροδά τον Μιχαλάκη και τόνε διατάζει να κοινοποιήσει την απαγόρεψη αυτή. Ο Ροδάς, τρέμοντας απτή στεναχώρια του και τη σύχυση ήδωκε τη διαταή τση απαγόρεψης σε ούλοι τση δημοσιογράφοι. Μα κι ο διευθυντής τση Αστυνομίας ο Νικηφοράκης μόλις το’ μαθε, στέλνει τα όργανά του σ’ ούλες τσι εκκλησιές τση Σμύρνης να τηρήσουνε αυστηρά την απαγόρεψη.
Το βράδυ, από νωρίς ο αυλόγυρος τσ’ Άγιας Φωτεινής είχε γεμώσει κόσμο, που, στεναχωρημένος, ηπαραπονιού’ντανε για την απαγόρεψη, να δούνε το Χριστό ν’ ανασταίνεται απάνω στο κα’μπαναριό, δίχως πυροτεχνήματα. Στα μεσάνυχτα, λοιπόν ο Χρυσόστομος ο Δεσπότης τση Σμύρνης (ο εθνομάρτυρας του 1922) που ήτανε ανεβασμένος απάνω στην εξέδρα, στον αυλόγυρο, μαζί με τσι’ παπάδες, ανάβει τη λα’μπάδα του και φωνάζει «Χριστός Ανέστη».
Και τότες, το τι ηγένηκε! Ο Χριστός ηανέβαινε στο κα’μπαναριό και χίγια – δυό φυσέγγια ξεπεντιού’ντοστε στο γινάτι του Στεργιάδη. Ο ουρανός φωτίστηκε και ασημένια άστρα ηπέφτανε. Ο κόσμος ξαφνιάστηκε. Πανζουρλισμός μεγάλος. Από πολλά χέρια ηπέφτανε τρακατρούκες στα ντουβάρια. Μα ο διευθυντής τση Αστυνομίας ο Νικηφοράκης που ήτανε εκεί με το όργανά του, δεν τα κατάφερε να συγκρατήσει τον κόσμο, γιατίς οι τσέπες πολλωνώνε ήτανε γεμάτες τρακατρούκες και μπόμπες (βαρελότα). Κ’ έτσι ο Σμυρνιός ο κόσμος η’μπόρεσε να χαρεί την Ανάστασή του απάνω στο θεώρατο κα’μπαναριό του, το σύμβολο τση Ορθοδοξίας και Χριστιανοσύνης στην Ανατολή. Δυστυχώς την τελευταία του Ανάσταση.
Πηγή: Από το βιβλίο «Λαογραφικά Γ΄ Η ζωή στη Σμύρνη: Ήθη – έθιμα – πόθοι – προλήψεις – γλέντια – χαρές – τοπογραφία – ιδίωμα» του Δημήτρη Ι. Αρχιγένη, Αθήνα, 1980
Σημ. στο κείμενο έχει διατηρηθεί η ορθογραφία και η στίξη του πρωτοτύπου.
Η φωτογραφία είναι από το Λεύκωμα με τίτλο: «Από τη Σμύρνη με αγάπη» του Βασίλη Κορκόπουλου, Αθήνα, Εκδόσεις Μίλητος, 2014.
