του Νίκου Παπαγεωργίου
Κάθε χρόνο από το 1974 μέχρι και τις ημέρες μας, τον μήνα Νοέμβριο και συγκεκριμένα από 14 έως τις 17 Νοεμβρίου, σύσσωμη η εκπαιδευτική κοινότητα συνεπικουρούμενη από το δημοκρατικό τόξο εορτάζουν τα γεγονότα που συνέβησαν στο Πολυτεχνείο το 1973. Την «εξέγερση» δηλαδή των φοιτητών στο ομώνυμο πνευματικό ίδρυμα. Μία μυθική ιστορία η οποία όμως αναφέρεται σε συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά. Εορτάζουν τους ανύπαρκτους νεκρούς που έπεσαν κατά τη διάρκεια των ταραχών για ψωμί, παιδεία, ελευθερία, δημοκρατία. Φυσικά ουδείς νεκρός φοιτητής υπήρξε εντός ή στον περιβάλλοντα χώρο του Πολυτεχνείου.
Νεκροί πράγματι υπήρξαν στο τριήμερο που διήρκησε η«εξέγερση».‘Όλοι τους όμως τουλάχιστον τριακόσια μέτρα μακριά από το κτήριο του Πολυτεχνείου, σύμφωνα με την έρευνα του αντιστασιακού Αστυνομικού Διευθυντή Γ. Σαμπάνη, που διεξήγαγε μετά από εντολή του τότε υπουργού Δημοσίας Τάξεως Γ. Σκουλαρίκη. Η έρευνα του Αστυνομικού Διευθυντού Γ. Σαμπάνη κατέληξε στην διαπίστωση ότι, κατά το τριήμερο των ταραχών έχασαν τη ζωή τους συνολικά μόνο δώδεκα άτομα. Τελικά η «εξέγερση» αυτή ούτε τη δημοκρατία έφερε, ούτε την ελευθερία που προσδοκούσαν όσοι συμμετείχαν και ιδιαίτερα οι πολιτικοί, οι οποίοι είχαν καταργηθεί από το καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967.
Αντιθέτως, ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Γ. Παπαδόπουλος που είχε ήδη πολιτικοποιήσει την επανάσταση και ο Πρωθυπουργός του Σ. Μαρκεζίνης, ο οποίος είχε αναλάβει να οδηγήσει την χώρα σε εκλογές τον επόμενο χρόνο, καθαιρέθηκαν από τα αξιώματά τους μετά την πραξικοπηματική επέμβαση του Ταξίαρχου Ιωαννίδη και των αξιωματικών που τον ακολούθησαν.
Το στρατιωτικό καθεστώς της 25ης Νοεμβρίου 1973 υπό την ηγεσία του Ταξίαρχου Δ. Ιωαννίδη ανέλαβε την διακυβέρνηση της χώρας, δίχως όμως ο ίδιος να αναλάβει πολιτική θέση. Σύμφωνα με τους δημοκράτες το συγκεκριμένο καθεστώς υπήρξε πολύ αυστηρότερο από το στρατιωτικό καθεστώς της 21ης Απριλίου 1967.
Τα αληθινά γεγονότα
Όπως προαναφέραμε η δημοκρατία δεν επανήλθε μετά τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Αντίθετα ανέλαβε ένα νέο στρατιωτικό καθεστώς από τις 25 Νοεμβρίου 1973 το οποίο ματαίωσε τις εκλογές και το οποίο παρέδωσε την διακυβέρνηση της χώρας μετά από οκτώ μήνες στους πολιτικούς στις 23 Ιουλίου 1974. Είχε προηγηθεί η τραγική εμπλοκή του στην Κύπρο (απόβαση της Τουρκίας στο νησί) με αποτέλεσμα την αυτοδιάλυση του. Τα γεγονότα του Πολυτεχνείου ήταν «αυθόρμητα» σύμφωνα με ανακοίνωση της «Συντονιστικής επιτροπής» που εκδόθηκε στις 29 Σεπτεμβρίου 1974. Την εξέγερση δεν την οργάνωσαν ούτε την κατηύθυναν τα δύο κομμουνιστικά κόμματα, αλλά ούτε οι αστοί πολιτικοί που το έπαιζαν αντιστασιακοί. Οι επικεφαλής των διαδηλωτών ήταν διασπασμένοι και γι’ αυτό το λόγο δεν υπήρχε πολιτική κατεύθυνση. Η «Συντονιστική επιτροπή» είχε διακηρύξει ότι: «Το κίνημά μας δεν είναι κομματικό. Είναι πολιτικό, αλλά δεν είναι κομματικό. Ανάμεσα μας υπάρχουν τάσεις αλλά καμία από αυτές δεν ταυτίζεται με κανένα κόμμα». Πρέπει να ήταν λιγότεροι, κατά υπολογισμούς της Αστυνομίας Πόλεων, από 8.000 αυτοί που έλαβαν μέρος στις ταραχές εκείνο το τριήμερο. Από αυτούς περίπου οι 2.500 ήταν φοιτητές, οι υπόλοιποι διάφορα αναρχικά στοιχεία, που έμπαιναν και έβγαιναν από το χώρο του Πολυτεχνείου, δίχως να τους εμποδίζει κανείς. Μετά τα γεγονότα η «Πανσπουδαστική» όργανο του ΚΚΕ εξ. βεβαίωνε στο υπ’ αριθμόν 8 φύλλο της ότι, το Πολυτεχνείο «ήταν έργο 350 πρακτόρων του Ρουφογάλη». Οποίος ήταν αρχηγός εκείνη την περίοδο της ΚΥΠ. Γεγονός είναι ότι κατά την διάρκεια της «εξέγερσης» η λαϊκή συμπαράσταση ήταν μηδαμινή.
Ο Λαλιώτης ο οποίος ήταν μέλος της «Συντονιστικής Επιτροπής» είχε δηλώσει στην εφημερίδα «Αυγή» στις 17 Νοεμβρίου 1976 ότι: «οι μάζες δεν είχαν καμιά διάθεση για αγωνιστική κινητοποίηση». Αργότερα στην εφημερίδα «Το Βήμα» δήλωνε ότι: «Το Πολυτεχνείο ήταν μία γιγαντιαία στιγμή λαϊκής απελευθέρωσης, που συμπυκνώνει τη ρήξη με το καθεστώς της υποτέλειας και της εξάρτησης. Παράλληλα είναι και ρήξη με τους συμβιβασμούς ζωής και του ατομικισμού» και ότι «δεν είναι κατάθεση θυσίας μόνο, αλλά κατάθεση αξιών ζωής, που περιφρονούν ακόμα και τον φόβο του θανάτου». (Η μεγάλη περιπέτεια, Θεοφύλακτος Παπακωνσταντίνου).
Αριστεριστές αναρχικοί
Αυτοί που είχαν το γενικό πρόσταγμα στα γεγονότα του Πολυτεχνείου ήταν οι διάφοροι αναρχικοί αριστεριστές. Αυτοί έκαναν τις καταστροφές και τις λεηλασίες καταστημάτων, τους εμπρησμούς σε λεωφορεία και τρόλεϊ. Οι ίδιοι ήταν που έκαναν τέσσερις επιθέσεις εναντίον του υπουργείου Δημοσίας Τάξεως και εναντίον του ΟΤΕ στην οδό Πατησίων. Οι αριστεριστές αναρχικοί ήταν αυτοί, που ανέτρεπαν λεωφορεία και τα μετέτρεπαν σε οδοφράγματα.
Επίσης αυτοί ήταν που έγραφαν συνθήματα στους τοίχους εντός και εκτός του Πολυτεχνείου. Κανένα από αυτά τα συνθήματα δεν εξέφραζε τους αστούς πολιτικούς, αλλά ούτε και τα δύο ΚΚΕ. Ήταν συνθήματα αναρχικά, χίπικα που αναφέρονταν στη χαρά τους, που ανατράπηκε το αστικό καθεστώς. Μετά την μεταπολίτευση ξεκίνησε η καπηλεία των γεγονότων του Πολυτεχνείου από τα πολιτικά αστικά κόμματα αλλά και τα κόμματα της αριστεράς.
Δεν υπήρξαν νεκροί φοιτητές
Ο μύθος του Πολυτεχνείου κατασκευάστηκε για τους φοιτητές που έπεσαν νεκροί κατά την διάρκεια των ταραχών και με αυτούς συντηρείται μέχρι σήμερα. Με αυτούς τους νεκρούς προσπαθούν να συντηρήσουν στη μνήμη και την καρδία των πολιτών όσα συνέβησαν εκείνο το τριήμερο των γεγονότων. Κατά το μύθο λοιπόν που άρχισε να ξεδιπλώνεται μεταπολιτευτικά, οι νεκροί του Πολυτεχνείου ήταν πάρα πολλοί και τους έθαψαν σε ομαδικούς τάφους έξω από το νεκροταφείο Ζωγράφου σύμφωνα με τον τότε δήμαρχο Δ. Μπέη. Δεν βρέθηκε όμως ούτε δακτυλάκι από τους πολλούς νεκρούς φοιτητές. Διάφοροι επικαλούνται ότι υπήρξαν νεκροί στο Πολυτεχνείο, όπως διοίκηση της Ο.Λ.Μ.Ε. η οποία στο επίσημο όργανό της δημοσίευσε τα επώνυμα 56 νεκρών δίχως να αναφέρει μικρά ονόματα ή άλλα στοιχεία. Ο πρύτανης του Πολυτεχνείου σημειώνει στο ημερολόγιο του κατά τη διάρκεια των ταραχών ότι: «το Ε.Μ.Π. χάρις εις τον Στρατόν εξεκενώθη αναιμάκτως». Ο ίδιος πρύτανης κατέθεσε στις 20.1.1975 στο Πενταμελές Εφετείο Αθηνών, ως μάρτυς, ότι μέσα στο Πολυτεχνείο δεν σκοτώθηκε κανείς φοιτητής και τα ίδια διαβεβαιώνει και στο βιβλίο του: «Η εξέγερση του Πολυτεχνείου» το 1982 με την προσθήκη ότι ούτε κανείς άλλος πολίτης έχασε τη ζωή του «μέσα στο Πολυτεχνείο». (Η μεγάλη περιπέτεια, Θεοφύλακτος Παπακωνσταντίνου).
Η αλήθεια για όσα συνέβησαν
Όταν όλοι αυτοί οι οποίοι πρωτοστάτησαν στα επεισόδια φοιτητές και οι συμπράξαντες με αυτούς πολιτικοί, δεν απέκρυπταν τη βαθιά μεταμέλεια τους ή την απραξία τους, όταν μετά μία εβδομάδα διαπίστωσαν τι ακριβώς ήταν το καθεστώς της 25ης Νοεμβρίου 1973. Όλοι τους είχαν παγιδευτεί από την θεωρεία του ψυχολογικού πολέμου η οποία έλεγε ότι, η εξέγερση θα ανέτρεπε την δικτατορία και η σιωπηρή πλειοψηφία του λαού θα κατέβαινε στους δρόμους εναντίον του Παπαδόπουλου.
Οι εκτιμήσεις αυτές διαψεύστηκαν παταγωδώς, διότι οι μεν φοιτητές ζητούσαν την πτώση της δικτατορίας την ώρα που ο Γ. Παπαδόπουλος είχε πολιτικοποιήσει την Επανάσταση και είχε καταργηθεί ο Στρατιωτικός Νόμος, οι δε πολιτικοί καθοδηγητές τους εκτός από τον Γ. Παπαδόπουλο ήθελαν και την πτώση της κυβέρνησης Μαρκεζίνη, διότι γνώριζαν πολύ καλά ότι εάν προχωρούσε η διαδικασία των εκλογών θα παρέμεναν στο περιθώριο άπαξ δια παντός με δημοκρατικές διαδικασίες. Η κατάρρευση του καθεστώτος Ιωαννίδη επήλθε μετά την επέμβαση κατά του Μακαρίου στην Κύπρο και την εισβολή των Τούρκων στο νησί της Αφροδίτης. Με αυτή την εθνική καταστροφή επανήλθε η δημοκρατία στην Ελλάδα και έγινε η επάνοδος των πολιτικών.
Από το σημείο αυτό ξεκινά η θεωρεία του Πολυτεχνείου, δηλαδή της εξέγερσης και των νεκρών φοιτητών, η οποία κρατά εδώ και σαράντα τέσσερα χρόνια με πορείες προς την Αμερικανική Πρεσβεία. Όταν πραγματικά γραφεί η αληθινή ιστορία στην πατρίδα μας, μύθοι όπως αυτοί, της Μεταπολιτεύσεως και του Πολυτεχνείου, θα καταρρεύσουν σαν χάρτινος πύργος.
