Τα πράγματα στην Ιταλία είναι πολύ άσχημα και έχουν πάρει μάλλον ένα δρόμο χωρίς επιστροφή. Το ερώτημα είναι αν το γνωστό MES, το ταμείο στήριξης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μπει για τα καλά στην… ζωή των Ιταλών, ή θα λέγαμε με λόγια απλά, ένα μνημόνιο αλλά με άλλο όνομα!
Πάνω από 4 εκατομμύρια ιταλικές οικογένειες βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Οι αθετήσεις δανείων και στεγαστικών δανείων αυξάνονται σημαντικά. Υπολογίζεται ότι τον Μάρτιο του 2023 το σύνολο των απλήρωτων δόσεων από σχεδόν ένα εκατομμύριο ιταλικές οικογένειες ανήλθε σε σχεδόν 15 δισεκατομμύρια. Τον Ιούλιο, ο αριθμός αυτός μπορεί να φτάσει τα 19 δισεκατομμύρια. Η συνεχής αύξηση των επιτοκίων που υιοθέτησε η ΕΚΤ για την αντιμετώπιση του πληθωρισμού επιβάρυνε πάνω απ’ όλα τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς. Από ανάλυση του F.a.b.i. (Αυτόνομη Ιταλική Τραπεζική Ομοσπονδία) προκύπτει ότι υπάρχουν 14,9 δισ. μη εξυπηρετούμενα δάνεια.
Από αυτά:
– 6,8 δισ. είναι απλήρωτα στεγαστικά δάνεια,
– άλλα 3,7 είναι απλήρωτες δόσεις καταναλωτικής πίστης
– άλλα 4,3 εμπίπτουν σε καθυστερήσεις άλλων προσωπικών δανείων.
Παραθέτω εδώ τα λόγια του Lando Sileoni (Γενικός γραμματέας F.a.b.i.): «Είναι πλέον προφανές ότι η δράση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την καταπολέμηση του πληθωρισμού δεν παράγει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Οι τιμές δεν πέφτουν και η αύξηση των επιτοκίων στα δάνεια και τα στεγαστικά δάνεια φέρνει σε δύσκολη θέση τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις». Προσθέτω και αυτή τη σημείωση από το idealista.it: «Η αύξηση του κόστους χρήματος ξεπέρασε το όριο του 3,75% στις πράξεις κύριας αναχρηματοδότησης, στις πράξεις οριακής αναχρηματοδότησης στο 4% και στις καταθέσεις στο 3,25%. Αναμένεται να αυξηθεί περαιτέρω και μέχρι το τέλος του έτους θα μπορούσε να ξεπεράσει το 4% στο τέλος του 2023». Και οι μικρές μειώσεις θα ξεκινήσουν αν όλα πάνε καλά το δεύτερο τρίμηνο του 2024!
Εδώ λοιπόν η πολιτική πρέπει να παρέμβει άμεσα, σύμφωνα βέβαια, αν και αργεί, με τις δηλώσεις προ εκλογών από την «εθνικιστική» κυβέρνηση της Μελόνι, που συνεχίζει και ακολουθεί την πολιτική του Draghi. Μεγάλα λόγια λοιπόν ακόμη μια φορά. Στο μεταξύ, οι πωλήσεις έχουν ξεκινήσει σιγά σιγά λόγω έλλειψης ρευστότητας και ορισμένοι πολίτες στην γειτονική χώρα στερούνται μια πίτσα ή ένα ποτήρι κρασί, που είναι για τους Ιταλούς , ήταν μάλλον, ότι πιο φθηνό και χαρακτηριστικό. Κάτι σαν τον γύρο και το ουζάκι το δικό μας.
Οι αναλύσεις που έγιναν δείχνουν ότι 5,7 δισ. είναι μη εξυπηρετούμενα δάνεια, δηλαδή πίστωση που δεν θα αποπληρώσουν πλέον οι πελάτες, άλλα 7,1 δισ. είναι απίθανο να πληρώσουν. Σημαίνει ότι οι τράπεζες δεν θα ανακάμψουν, ενώ γύρω στα 2 δισ. είναι ληξιπρόθεσμες δόσεις, άρα λιγότερο επικίνδυνες χρεωστικές θέσεις. Οι καθυστερήσεις των στεγαστικών δανείων αυξάνονται κυρίως σε νοικοκυριά με στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, τα οποία έχουν επηρεαστεί ιδιαίτερα από την αύξηση του κόστους χρήματος, το οποίο έφτασε από 0 σε 4% σε 11 μήνες. Τα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου προορίζονται κυρίως για την αγορά κατοικιών και έχουν συνολική αξία περίπου 140 δισ. και αντιπροσωπεύουν το ένα τρίτο του συνόλου των 425 δισ. που εκταμιεύθηκαν. Από το σύνολο των 25,7 εκατομμυρίων ιταλικών οικογενειών, αυτές που έχουν στεγαστικό δάνειο είναι γύρω στα 3,5 εκατομμύρια. Συνολικά υπάρχουν 6,8 εκατομμύρια πολίτες με χρέη και με άλλες μορφές χρηματοδότησης, όπως καταναλωτική πίστη και προσωπικά δάνεια.
Επιπλέον σήμερα η Ιταλία βρίσκεται αντιμέτωπη με μια κατάσταση που σπάνια παρατηρείται, δηλαδή αυτή της εύρεσης ενός σταθερού ποσοστού χαμηλότερου από το μεταβλητό. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η αγορά εξακολουθεί να προεξοφλεί την πιθανότητα τα επιτόκια να αρχίσουν να πέφτουν ήδη από τους πρώτους μήνες του 2024. Πάνω απ’ όλα, όσο μειώνεται η κατανάλωση, τόσο αυξάνονται οι τιμές, φυσικό αποτέλεσμα του πληθωρισμού και η συνακόλουθη αύξηση των επιτοκίων στοχεύει κυρίως στον περιορισμό της κατανάλωσης, η οποία με τη σειρά της δεν αντέχει το καλπάζον κόστος. Επομένως τι γίνεται;
Τα δάνεια επιβραδύνονται. Μεταξύ καταναλωτικής πίστωσης και προσωπικών δανείων, οι τράπεζες έχουν εκταμιεύσει δάνεια 251,2 δισ. ευρώ στους πολίτες, σύμφωνα με τις αξίες στο τέλος του 2017, αλλά με επιβράδυνση σε σχέση με την τάση των τελευταίων μηνών.
Η εδαφική διαίρεση. Οι περιοχές που επλήγησαν περισσότερο είναι η Λομβαρδία και το Λάτσιο με απλήρωτες δόσεις που ξεπερνούν τα 2 δις. Η Campania, η Puglia και η Basilicata, η Sicilia και το Veneto ξεπερνούν το ένα δισεκατομμύριο. Η Emilia Romagna, το Piemonte, η Valle D’Aosta και η Toscana παραμένουν ελαφρώς κάτω από αυτό το ποσοστό. Η αξία των απλήρωτων ποσών περιορίζεται περισσότερο στις μικρότερες περιοχές όπως η Umbria όπου οι απλήρωτες δόσεις ανέρχονται σε 226 εκατομμύρια, η Liguria (361 εκατομμύρια) και η Καλαβρία (418 εκατομμύρια). Απλά στατιστικά στοιχεία για να υπάρχει μια εικόνα της άσχημης κατάστασης μιας πρώην πλούσιας χώρας. Μπορούμε επομένως να ορίσουμε αυτό το συμβάν ως νέα έκτακτη ανάγκη; Ας ελπίσουν οι Ιταλοί ότι τα λόγια του υπουργού Crosetto για το 2021 δεν θα γίνουν πραγματικότητα!
Sileoni: «Χρειάζεται επανεξέταση της ΕΚΤ»… Η ευχή του γενικού γραμματέα της F.a.b.i. , είναι αυτή της «επανεξέτασης της Κεντρικής Τράπεζας» σχετικά με την προαναγγελθείσα αύξηση του βασικού επιτοκίου που η ΕΚΤ έχει ήδη προβλέψει για τις 27 Ιουλίου 2023, τις ημέρες κατά τις οποίες σκοπεύει να το αυξήσει στο 4,25% (+0,25%) μετά από την διπλή αύξηση στις 15 και 30 Ιουνίου του ίδιου μήνα. «Αυτές οι αποφάσεις πρέπει να ληφθούν με μεγαλύτερη προσοχή», υπογραμμίζει.
Πρέπει να εφαρμοστεί μια νέα νομισματική πολιτική που θα βοηθά τις οικογένειες να πληρώνουν τα στεγαστικά τους δάνεια. Ο πραγματικός κίνδυνος είναι να δούμε μια κατάρρευση ακινήτων από τη μια λόγω «πώλησης» και από την άλλη κρίση στο τραπεζικό σύστημα. Ο καλπασμός της διάλυσης των εθνών συνεχίζεται ακάθεκτα μέχρι την τελειωτική καταστροφή. Μετά την «πανδημία» τα νέα όπλα ήδη χρησιμοποιούνται και οι Ελίτ ανενόχλητες απλά κερδίζουν ολοκληρωτικά το στοίχημά τους: Την νίκη του χρυσού έναντι στο Αίμα! Γιατί οι συνέπειες εκείνων των χρόνων της υγειονομικής δικτατορίας «μόλις άρχισαν».
Κωνσταντίνος Μποβιάτσος
