Η 4η Αυγούστου, η απήχησή της και η πολεμική εναντίον της….

9 Χρόνος ανάγνωσης

γράφει ο Γεώργιος Διον. Κουρκούτας
Φιλόλογος – Συγγραφέας

Το 1940 η Ελλάς εισήλθε, χωρίς να είναι δική της επιλογή, στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι γνωστή η Ιταλική επίθεση, αλλά και τα γεγονότα που ακολούθησαν, μέχρι και οι επιπτώσεις τους (που φτάνουν ως τα σήμερα σε κάποια σημεία). Το 1940 κυβερνούσε επί 4,5 έτη την Ελλάδα ένας πολιτικός από την Κεφαλονιά, με σημαντική παρουσία στις τάξεις του Στρατού. Ο Ιωάννης Μεταξάς.

Ο Ι. Μεταξάς είχε ανέλθει στην εξουσία από τους πρώτους μήνες του 1936, τον Απρίλιο, όταν η αδυναμία της Βουλής να συγκροτήσει Κυβέρνηση οδήγησε στην τοποθέτηση μιας Υπηρεσιακής Κυβέρνησης υπό τον Πανεπιστημιακό Κωνσταντίνο Δεμερτζή και αντιπρόεδρο τον Ι. Μεταξά. Με τον θάνατο του Δεμερτζή, ο Μεταξάς θα προταθεί από τον Βασιλέα Γεώργιο και θα υπερψηφιστεί από την Βουλή ως πρωθυπουργός στις 27 Απριλίου 1936.Την 4η Αυγούστου 1936 με ένα Βασιλικό Διάταγμα η τότε Κυβέρνηση Μεταξά αναστέλλει 8 άρθρα του τότε ισχύοντος Συντάγματος, εγκαινιάζοντας την περίοδο που έλαβε το όνομά της από την ημερομηνία αυτήν.

Αναστολή μόλις 8 άρθρων του ισχύοντος Συντάγματος…
Την 4η Αυγούστου 1936 ο Μεταξάς αναστέλλει την ισχύ 8 (οκτώ) άρθρων του Συντάγματος. Όλα τα άλλα ίσχυσαν κανονικά. Και το έκανε διότι έβλεπε ότι κάποιες δυνάμεις πλέον απειλούσαν την ειρήνη της κοινωνίας και δεν δίσταζαν να ανατρέψουν την γαλήνη της Ελλάδος. Ήταν οι δυνάμεις του Κομμουνισμού, που δρούσε υπονομευτικά από την πρώτη στιγμή της παρουσίας του, το 1918, στην Ελλάδα. Λαμβάνοντας σταθερά εντολές και ηγεσίες από το Εξωτερικό, την Μόσχα του Λένιν και του Στάλιν. Μόνο περιληπτικά να αναφέρουμε εδώ το τι σήμαινε Κομμουνισμός στην εποχή εκείνη, από τα έτη 1918 (που ιδρύθηκε το ΚΚΕ ως ΣΕΚΕ στην Ελλάδα) έως το 1936: Υπονόμευση της Μικρασιατικής εκστρατείας σε βαθμό προδοσίας, σύμπλευση με τον σλαβικό και βουλγαρικό παράγοντα στο θέμα της Μακεδονίας, συνεχείς και αιματηρές απεργίες, κομματική εκμετάλλευση των λαϊκών αιτημάτων.

Επί Κατοχής έγινε μεγάλος πόλεμος λάσπης εναντίον του Μεταξά και των στελεχών του. Ο Άγις Ταμπακόπουλος (1892-1958), βουλευτής Αρκαδίας και Υπουργός Δικαιοσύνης το 1936-1941, αγανάκτησε για τα όσα συκοφαντικά εξελίχθηκαν κι έγραψε ένα σημαντικό βιβλίο, με τίτλο Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΔΙΚΤΑΤΟΡΙΑΣ, εκδοθέν τον Αύγουστο του 1945. Τότε που είχε μεν λήξει ο Πόλεμος στην Ευρώπη, αλλά η Ελλάς είχε περάσει την Κατοχή, την Κόκκινη τρομοκρατία του 1ου Γύρου και τον 2ο Γύρο με τα αιματηρά Δεκεμβριανά του 1944, όταν πολιτικοί καιροσκόποι (ακόμη και πρωθυπουργοί, όπως ο Γ. Παπανδρέου, που τον καταγγέλλει ο Ταμπακόπουλος ως υπονομευτή της Εθνικής Νίκης) «αγνοούσαν» τον κίνδυνο να τεθεί η Ελλάς στον χώρο του Σοβιετικού στρατοπέδου.

Ποιο κλίμα προηγήθηκε της 4ης Αυγούστου 1936;
Η Ελλάς μετά την ήττα του 1922 και την αλλαγή του σκηνικού (σε πολιτικό επίπεδο, με επικράτηση των βενιζελικών απόψεων, μέσα από την πίεση στρατιωτικών κινηματιών, αλλά και σε κοινωνικό, με την έλευση εκατοντάδων χιλιάδων Ελλήνων από Μ. Ασία, Αν. Θράκη και Πόντο), δεν έζησε ομαλή περίοδο πολιτικών και κοινωνικών εξελίξεων. Κινήματα στρατιωτικών, δικτατορίες (πχ. Θ. Πάγκαλος), παραβιάσεις Συντάγματος, τριπλή αλλαγή Συντάγματος, πτώχευση του 1932. Όλα αυτά σήμερα είναι γνωστά για όποιον μελετά την εποχή, ενώ και το διεθνές κλίμα ήταν βαρύ κάτω από τις επιδράσεις του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που θα οδηγούσαν σε μία νέα παγκόσμια αιματοχυσία.

Ο Ιωάννης Μεταξάς εφάρμοσε την 4η Αυγούστου ως «δικτατορία» κάτι ελάχιστο από αυτό που είχε γίνει πολλές φορές από το 1916 έως το 1936, από πολιτικούς και στρατιωτικούς που ανέστειλαν άρθρα του Συντάγματος κι έλαβαν την εξουσία ταπεινώνοντας, φυλακίζοντας, εξορίζοντας ή εκτελώντας τους πολιτικούς τους αντιπάλους. Ο Ταμπακόπουλος στο βιβλίο που προαναφέραμε, υπενθυμίζει την λήψη εκτάκτων μέτρων, την κήρυξη «καταστάσεως πολιορκίας» που ήταν ήδη εγκεκριμένη, αλλά και την στάση του ιδίου του Βενιζέλου, που με τον Νόμο 4229 του 1929 στρέφεται κατά του Κομμουνισμού (το περίφημο «Ιδιώνυμο»).

Και αν σε κάποιους φαντάζει μεγάλος ο αριθμός των 8 άρθρων (το Σύνταγμα του 1911 είχε 111 άρθρα, με το τελευταίο να αντιστοιχεί στο δικό μας σημερινό άρθρο 120, περί του πατριωτισμού στον οποίο επαφίεται η τήρηση του Συντάγματος), αρκεί να δει πόσες φορές τα άρθρα του Συντάγματος έχουν παραβιαστεί από τότε, και μάλιστα από κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις, ακόμη και στις μέρες μας. Μία κατάσταση συνήθης προ της 4ης Αυγούστου 1936.

Ένα έργο με πολλά θετικά
Δεν ήταν τέλεια όλα στα χρόνια της διακυβέρνησης Μεταξά, σαφώς. Αλλά πολλά από τα επιτεύγματα αυτής έμειναν μέχρι σήμερα, για να μας θυμίζουν ότι η πολιτική είναι μία απλή επιστήμη, αρκεί να συνοδεύεται με τόλμη και με συναίσθηση ότι πρέπει να ωφελεί Έθνος και Λαό.

Το κορυφαίο όλων (άσχετα αν κάποιοι εξακολουθούν να …εξαφανίζουν τον Ι. Μεταξά, αλλά και τον Βασιλέα Γεώργιο και τον Αλέξανδρο Παπάγο κατά την εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου) ήταν η πολεμική προπαρασκευή της Ελλάδος και το ηρωικό ΟΧΙ. Τίποτε δεν ήταν τυχαίο, για να μπορέσει η Ελλάς να αντιτάξει το ΟΧΙ στους Ιταλούς τον Οκτώβριο του 1940 (και το αντίστοιχο ΟΧΙ στους Γερμανούς, με πρωταγωνιστή πλέον τον διάδοχο του Μεταξά, τον Αλέξανδρο Κορυζή). Και να γράψει ο Ελληνικός Λαός στα βουνά της Βορείου Ηπείρου και της Μακεδονίας ένα αθάνατο ΕΠΟΣ. Ο χώρος εδώ δεν επαρκεί για αναφορά στα κοινωνικά και εργασιακά μέτρα που έλαβε ο Μεταξάς, χωρίς μάλιστα να επιδιώκει την ψηφοθηρική τους ανταπόδοση. Μέτρα που μετέδωσαν αυτοπεποίθηση σε εργάτες, αγρότες και υπαλλήλους της Ελλάδος.

Η δυσφήμηση του Μεταξά ευνόησε τους εχθρούς της Ελλάδος επί Κατοχής και αργότερα…
Από την στιγμή που εισήλθαν οι κατακτητές στην Αθήνα (27 Απριλίου 1941), ξεκίνησε εντός κι εκτός Ελλάδος μία εκστρατεία πολεμικής και δυσφήμησης του Μεταξά. Το σύνολο του παλαιού πολιτικού κόσμου δεν μπόρεσε με τίποτε να συγχωρέσει στον Μεταξά πώς κατάφερε να τους βγάλει από την μέση για τόσα χρόνια. Η υπονόμευση προχώρησε και κατά του Βασιλέως Γεωργίου Β΄, που στα χρόνια της Κατοχής εκπροσωπούσε την ηγεσία ενός Ηρωικού Λαού που αντιστάθηκε στον Άξονα και υπέμενε μία σκλαβιά. Όλα αυτά ντόπιοι πολιτικοί (λες και υπηρετούσαν ξένα συμφέροντα που ήθελαν την ταπείνωση της Ελλάδος) τα έκαναν με μίσος για ό,τι θύμιζε 4η Αυγούστου και Μεταξά. Ακόμη κι αν αυτό θα οδηγούσε σε τραγωδίες (όπως τα κινήματα σε Μ. Ανατολή και η υποταγή του πολιτικού κόσμου στους εν Ελλάδι υπηρέτες του Στάλιν).

Η Ελλάς που βγήκε από την Κατοχή, με τους ηγέτες του ΟΧΙ παραμερισμένους ή δυσφημισμένους, θα ήταν πλέον έρμαιο των Μεγάλων Δυνάμεων, που θα αποκαλούσαν πλέον την περίοδο Μεταξά που έδωσε την πρώτη Νίκη κατά του Άξονος και προσέλκυσε εγκώμια όλων των μεγάλων ηγετών του Ελεύθερου Κόσμου τότε ως…. Δικτατορία και Φασισμό! Σε σύμπνοια με παλιούς και ναρκισσιστές πολιτικούς που δεν συγχωρέσανε τον επί τόσα έτη παραμερισμό τους από τον Μεταξά.

Και αυτή η σκόπιμη πολεμική έκανε ζημιά στην Ελλάδα. Πέρα από το ότι κάποιοι άλλοι, εμπνευσμένοι και ενισχυμένοι από τους μόνιμους εφιάλτες κατά του Ελληνισμού στα Βαλκάνια σχεδίαζαν ένα αιματοκύλισμα που θα έφτανε ως τα τέλη της δεκαετίας. Για να συμπληρωθεί έτσι το όλο φρικτό σκηνικό μιας χώρας ματωμένης και ερειπωμένης που δεν θα μπορούσε να σταθεί στα πόδια της ούτε να διεκδικήσει τα Εθνικά της Δίκαια. Κάτι που το πληρώσαμε και τότε και το πληρώνουμε μέχρι σήμερα…..

Share This Article