Διαβάζουμε καθημερινά στον έντυπο αλλά και ηλεκτρονικό τύπο, «Ο πληθωρισμός εκτοξεύθηκε στο 9% για τον μήνα Μάρτιο και αλλάζει άρδην τα δεδομένα σε όλα τα μέτωπα της ελληνικής οικονομίας. Η προφανής επίπτωση είναι η συρρίκνωση του διαθέσιμου εισοδήματος λόγω της ακρίβειας. Οι υψηλές τιμές στα καύσιμα και στα τρόφιμα στέλνουν το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου της χώρας στα ύψη. Μόνο το έλλειμμα από τα καύσιμα ενδέχεται να ξεπεράσει φέτος ακόμη και τα 10 δισ. Ευρώ».
Τι ακριβώς είναι ο πληθωρισμός και πως δημιουργείται;
Πληθωρισμός λοιπόν είναι η έλλειψη ισορροπίας ανάμεσα στην προσφορά αγαθών και την ποσότητα χρήματος, η οποία εκδηλώνεται με ύψωση του γενικού επιπέδων των τιμών. Έξαρση της αγοραστικής δύναμης ή των μέσων πληρωμής (χρήματος) που συνήθως συγχέονται με την άνοδο των τιμών, η οποία όμως, δεν είναι η αιτία, αλλά το αποτέλεσμα του πληθωρισμού. Ο πληθωρισμός είναι παγκόσμιο φαινόμενο και πλήττει όλες σχεδόν τις οικονομίες του κόσμου.
Τα αίτια του πληθωρισμού διαφέρουν από χώρα σε χώρα, ανάλογα με τις οικονομικές συνθήκες που επικρατούν σε κάθε χώρα. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτά σε πολύ γενικές γραμμές είναι τα εξής:
α) Η πλεονάζουσα αγοραστική δύναμη (ζήτηση) ορισμένων εισοδηματικών τάξεων, πού κατευθύνεται στην αγορά αγαθών, με συνέπεια να μη μπορεί η προσφορά ν ανταποκριθεί στην αυξημένη ζήτηση (πληθωρισμός ζήτησης).
β) Η κάλυψη ελλειμμάτων του κρατικού προϋπολογισμού, με την έκδοση χαρτονομίσματος και η δημιουργία μέσων πληρωμής, πέρα από όσα απαιτούν οι ανάγκες των συναλλαγών.
γ) Η αύξηση της κατανάλωσης με την αντιθησαύριση (Η αντιθησαύριση, είναι πράξη αντίθετη από την αποθησαύριση, είναι η κινητοποίηση της ποσότητας χρήματος που είχε προηγουμένως αποθησαυρισθεί, ενώ τώρα απελευθερώνεται και διατίθεται στην παραγωγική διαδικασία δηλαδή για επενδύσεις ή τοποθετήσεις. Ενώ λοιπόν η αποθησαύριση μειώνει την ενεργό προσφορά του χρήματος η αντιθησαύριση την αυξάνει. Η αποθησαύριση είναι πράξη αντιοικονομική και συγχρόνως αντικοινωνική).
δ) Η αύξηση του κόστους των αγαθών που παράγονται (πληθωρισμός κόστους) και των εισαγόμενων από το εξωτερικό σε υψηλές τιμές( εισαγόμενος πληθωρισμός).
ε) Το ψυχολογικό κλίμα που δημιουργείται από την αβεβαιότητα της οικονομικής κατάσταση.
Νίκος Παπαγεωργίου
Στο επόμενο άρθρο μας θα αναφερθούμε στις συνέπειες του πληθωρισμού.
