Η Ανάσταση του Χριστού είναι η μεγαλύτερη γιορτή του Χριστιανισμού, γιατί αποτελεί την βάση της ίδιας της χριστιανικής πίστης και θεολογίας. Ειδικότερα όμως η Ανάσταση είναι η μεγάλη γιορτή της ορθόδοξης ανατολής, σε αντίθεση με την ρωμαιοκαθολική και προτεσταντική Δύση στην οποία τα Χριστούγεννα έχουν τον πρωτεύοντα ρόλο στην λειτουργική ζωή. Ολόκληρος ο Ελληνισμός, η ουσία άλλωστε της ορθόδοξης Ανατολής, εορτάζει με ξεχωριστό τρόπο την Ανάσταση του Θεανθρώπου, καθώς τα παραδοσιακά έθιμα είναι πολλά και ξεχωριστά σε ολόκληρη την Ελλάδα, και ακόμη είναι χαρακτηριστικό πως πολλά από αυτά είναι συνέχεια αρχαίων θρησκευτικών εθίμων, εξέλιξη η οποία δείχνει τόσο την θρησκευτική ευσέβεια του Ελληνισμού σε όλη του την διαχρονία, όσο και την αδιάκοπη φυλετική συνέχεια των Ελλήνων.
Μακεδονία
Την Τρίτη του Πάσχα στην Ιερισσό Χαλκιδικής έχουν το έθιμο «Του μαύρου νιου τ’ αλώνι», έθιμο κατά το οποίο οι κάτοικοι συμμετέχουν σε έναν μεγάλο χορό. Οι εορτασμοί τελειώνουν με τον εντυπωσιακό «Καγκέλευτο» χορό, που είναι η αναπαράσταση της σφαγής 400 Ιερισσιωτών από τους Τούρκους, κατά την επανάσταση του 1821. Στη Θάσο επίσης την Τρίτη του Πάσχα διατηρείται το πανάρχαιο έθιμο «Για βρέξ’ Απρίλη μ’», και που αποτελεί συνέχεια του αρχαίου εορτασμού για τον ερχομό της άνοιξης.
Θράκη
Σε όλες τις πόλεις και τα χωριά της Θράκης το έθιμο της καύσης του Ιούδα είναι πολύ διαδεδομένο, με τα παιδιά να περιφέρονται με το ομοίωμα του Ιούδα στα σπίτια ζητώντας ξύλα για την πυρά. Από την στάχτη της πυράς λαμβάνουν μια χούφτα για να τη ρίξουν στα μνήματα των νεκρών.
Πελοπόννησος
Ένα από τα γνωστότερα έθιμα είναι αυτό της Καλαμάτας, όπου κατά την ημέρα της Λαμπρής διαγωνιζόμενοι με παραδοσιακές ενδυμασίες και οπλισμένοι με σαΐτες, δηλαδή με χάρτινους σωλήνες με μπαρούτι, επιδίδονται σε σαϊτοπόλεμο, στο γήπεδο του Μεσσηνιακού με τη συμμετοχή πλήθους κόσμου. Το έθιμο αυτό ανάγεται στα επαναστατικά χρόνια του 1821. Άλλο ένα επίσης εντυπωσιακό έθιμο της Πελοποννήσου είναι αυτό στο Λεωνίδιο, όπου τη νύχτα της Ανάστασης οι πιστοί κάθε ενορίας υψώνουν στον ουρανό φωτεινά αερόστατα.
Στερεά Ελλάδα
Ένα από τα χαρακτηριστικά έθιμα είναι το γνωστό «Πάσχα της Λειβαδιάς» και το έθιμο του «λάκκου». Με το πέρας της Αναστάσιμης Λειτουργίας και πριν ξημερώσει οι κάτοικοι ετοιμάζουν μια μεγάλη πυρά. Ένας νέος , κάνοντας το Σταυρό του, βάζει φωτιά στο σωρό με τα ξύλα με τη λαμπάδα της Αναστάσεως, και από τη φωτιά αυτή θα σουβλιστούν οι παραδοσιακοί οβελίες.
Στην Αράχοβα, ανήμερα της Λαμπρής γίνεται λιτανεία της εικόνας του Αγίου Γεωργίου , που συμβολίζει τον ερχομό της Άνοιξης και γίνονται δεήσεις για ευφορία των καρπών της γης, την οποία συνοδεύουν περί τα 500 άτομα με παραδοσιακές ενδυμασίες. Την επομένη μέρα πραγματοποιείται αγώνας δρόμου των γερόντων (ανηφορικός δρόμος), και κλέφτικα αγωνίσματα, όπως το σήκωμα της πέτρας.
Στο κάστρο της Ναυπάκτου είναι τοποθετημένες ανάμενες δάδες που σχηματίζουν μεγάλο σταυρό, που φωταγωγεί ολόκληρο το λιμάνι παρουσιάζοντας μία εντυπωσιακή εικόνα. Το έθιμο συνδυάζει τη θρησκευτική μυσταγωγία με την ηρωική πράξη του μπουρλοτιέρη Ανεμογιάννη να πυρπολήσει τη τουρκική ναυαρχίδα στο λιμάνι της πόλης.
Κρήτη
Εξαιρετικά διαδεδομένο είναι το έθιμο της καύσης του Ιούδα με μεγάλες πυρές σε όλες τις περιοχές του νησιού το βραδύ της Ανάστασης. Επίσης οι πυροβολισμοί είναι συνεχείς κατά την Ανάσταση, έθιμο από τα χρόνια της τουρκοκρατίας, όπως επίσης και οι καμπάνες να ηχούν αδιάκοπα επί τρεις ήμερες, έθιμο που ανάγεται στην ενετοκρατία.
Αιγαίο
Στην Κύθνο λαμβάνει χώρα το έθιμο της «Κούνιας». Την Κυριακή του Πάσχα στην πλατεία του νησιού στήνεται μία κούνια, στην οποία κουνιούνται αγόρια και κορίτσια ντυμένα με παραδοσιακές στολές. Αυτός ή αυτή που θα κουνήσει κάποιον, δεσμεύεται ενώπιον Θεού και ανθρώπων για γάμο. Στην Πάρο, στην περιφορά του Επιταφίου της Μάρπησσας γίνονται δεκαπέντε στάσεις. Σε κάθε στάση φωτίζεται και ένα σημείο του βουνού, όπου παιδιά ντυμένα Ρωμαίοι στρατιώτες και μαθητές του Χριστού, αναπαριστούν σκηνές από την είσοδο στα Ιεροσόλυμα, την προσευχή στο Όρος των Ελαιών, το Μαρτύριο της Σταύρωσης και την Ανάσταση.
Στο νησί της Αποκάλυψης, την Πάτμο την εσπέρα του Μ. Σάββατου πριν από την Ανάσταση, το Ευαγγέλιο διαβάζεται σε ηρωικό εξάμετρο με κώντιο και την Κυριακή του Πάσχα, στη Μονή της Πάτμου γίνεται η δεύτερη Ανάσταση κατά την οποία το Αναστάσιμο Ευαγγέλιο διαβάζεται σε επτά γλώσσες .
Στην Κω τα παιδιά παίρνουν μεγάλα κλειδιά από τις παλιές κλειδαριές, τα δένουν με ένα σχοινί με μπαρούτι και βάζουν το καρφί στην τρύπα του κλειδιού, το βράδυ της Ανάστασης το χτυπούν δυνατά στον τοίχο για να εκπυρσοκροτήσει.
Στη Χίο, ο ρουκετοπόλεμος είναι ένα παλιό έθιμο του Βροντάδου που έχει τις ρίζες του στην τουρκοκρατία. Αρχικά, οι κάτοικοι των ενοριών του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας Ερειθιανής, εκκλησιών που βρίσκονται αντικριστά, έφτιαχναν αυτοσχέδια κανόνια. Με το πέρασμα του χρόνου εξελίχθηκαν σε αυτοσχέδιες ρουκέτες, φτιαγμένες από νίτρο, θειάφι και μπαρούτι. Η προετοιμασία των ρουκετών αρχίζει ένα χρόνο πριν για να είναι έτοιμες την επόμενη χρονιά, και οι χιλιάδες ρουκέτες που εκτοξεύονται στον ουρανό του Βροντάδου το βράδυ της Ανάστασης είναι ένα εντυπωσιακό θέαμα.
