Η Ροδάνθη ήταν ένα πολύ όμορφο κορίτσι- γι αυτό ο γενίτσαρος Χουρσίτ Πασάς, αποφάσισε να την κλέψει και το έπραξε, σφάζοντας μπροστά στα μάτια της τη μάνα της. Την παντρεύτηκε το ίδιο βράδυ. Την νύχτα του γάμου τον σκότωσε, πριν την ατιμάσει. Αμέσως ντύθηκε με τα ρούχα του, πήρε τα όπλα του και το έσκασε. Κόβοντας μάλιστα τα μαλλιά της, για να μοιάζει με αγόρι. ανέβηκε στα Λασιθιώτικα βουνά και μπήκε στο αντάρτικο Σώμα του καπετάν Καζάνη.
Κανείς δεν κατάλαβε το φύλο της- την ήξεραν ως Μανώλη, πρώην υπηρέτη του χουρσίτ, που κατάφερε να το σκάσει σφάζοντας τον αφέντη του.
Ο Καπετάν Καζάνης, βλέποντας ότι ο «νεαρός» δεν είχε γένια, του κόλλησε το παρατσούκλι Σπανομανώλης.’ Συμμετείχε σε πολλές μάχες εναντίον των τούρκων, και ξεχώρισε καθώς πάντα ήταν από τους πρώτους που επιτίθονταν στον εχθρό και δεν δείλιαζε ποτέ. Στη μάχη της Κριτσάς, το 1823, πολέμησε δίπλα στον πατέρα της, ο οποίος φυσικά δεν την αναγνώρισε. Σε εκείνη την μάχη σκότωσε τον Ομέρ πασά. Μετά το πέρας της Μάχης της Κριτσάς, η Ροδάνθη μεταφέρεται- ως τραυματισμένος Μανώλης- στο σπίτι του πρωτόπαπα πατέρα της για να την φροντίσει ένας πρακτικός γιατρός. Εκεί αποκαλύπτεται το φύλο της και η ετοιμοθάνατη κοπέλα, καλεί τον πατέρα της λέγοντας του την αλήθεια. Η Ροδάνθη πεθαίνει μπροστά στους έκπληκτους συμπολεμιστές της και τους συγχωριανούς της που έσπευσαν να την δουν μόλις έμαθαν ποια ήταν. Το άγαλμα της στολίζει σήμερα το χωριό της.
