από το βιβλίο του Αντώνη Αθανασόπουλου Η Αληθινή ιστορία της ΕΟΚΑ Β’
Όπως είναι ευρύτερα γνωστό, αμέσως μετά τις προδοτικές συμφωνίες Ζυρίχης- Λονδίνου του 1959, τις οποίες στήριξε και επέβαλε ο τότε Καραμανλισμός, ο Μακάριος προωθήθηκε στο ύπατο Πολιτειακό Αξίωμα της Κύπρου ως Πρόεδρος και το αίτημα για Ένωση προς στιγμήν θάμπωσε και θάφτηκε. Μέσα στα δώδεκα επόμενα έτη, από το 1959 έως και το 1971 στην Μεγαλόνησο είχε κυριαρχήσει πολιτικά ο Μακάριος και είχε επιβάλει ένα στυγνό ολοκληρωτικό κράτος , κράτος απηνών διώξεων, κράτος φίμωσης της κάθε αντιπολιτευτικής φωνής, κράτος ολοκληρωτικό, έντονα προσωποπαγές και εν τέλει ο ίδιος ο Μακάριος διακρινόταν από παθολογικό πολιτικό εγωισμό και αρχομανία.
Ενδεικτικώς αναφέρουμε ότι για τον εαυτό του προόριζε το ύπατο πολιτικό αξίωμα εφ’ όρου ζωής. Σε κάθε εκλογική αναμέτρηση για το Προεδρικό αξίωμα δεν κουραζόταν να θέτει υποψηφιότητα φρενάροντας κάθε ανανεωτική πολιτική παρουσία και φιμώνοντας κάθε ανεξάρτητη πολιτική παρουσία και φωνή χρησιμοποιώντας χωρίς αιδώ και χωρίς προσχήματα, όλο τον απόλυτα ελεγχόμενο σε αυτόν κρατικό μηχανισμό και υπερακόντιζε τα ποσοστά επανεκλογής του σε επίπεδα ολοκληρωτικά χωρίς να τηρεί καν τα προσχήματα.
Ο υπερφίαλος εγωισμός του και η αρχομανία του τον είχαν φθάσει στο σημείο να πιστεύει ότι μπορεί αυτός μόνος του να καταστεί ένας εκ των ηγετών του κινήματος των αδεσμεύτων κρατών παγκοσμίως και να αποστεί κάθε συμμαχικής ευθύνης και συμμαχίας με την Δύση, εξ’ ου και το διεθνές προσωνύμιό του το οποίο ειρήσθω εν παρόδω του άρεσε και πολύ του ιδίου, διότι το θεωρούσε κολακευτικό, «ο Κάστρο της Μεσογείου».
Τέλος, έφθασε στο σημείο να αποπειραθεί να σχηματίσει προσωπικές ένοπλες δυνάμεις, απόλυτα πιστές στον ίδιο και το μονοκομματικό και προσωποπαγές καθεστώς του. Για τον σκοπό αυτό, παρήγγειλε τεράστιες ποσότητες βαρέως οπλισμού και εκατοντάδες τόνους πυρομαχικών και εκρηκτικών υλών από την Τσεχία, τότε ελεγχόμενη χώρα του Ανατολικού μπλόκ. Λόγω της τεράστιας όμως ποσότητας του οπλισμού αυτού, το γεγονός έγινε αντιληπτό (η γνωστή υπόθεση των τσέχικων όπλων) και το σχέδιο προδόθηκε, εκθέτοντας ανεπανόρθωτα τον ίδιο και το καθεστώς του, τόσο σε ενδοκυπριακό όσο και κυριότατα σε διεθνές και συμμαχικό επίπεδο.
Μέσα σε αυτό το γενικότερο κλίμα πολιτικής παθογένειας και ελληνοκυπριακού πολιτικού εμφυλίου σπαραγμού, όλοι οι παλαιοί πολιτικοί πυρήνες της ΕΟΚΑ και του Γρίβα, οι οποίοι αποτελούσαν, την εν υπνώσει ευρισκόμενη εθνική – ενωτική αντιμακαριακή αντιπολίτευση, κάλεσαν τον Διγενή για άλλη μία φορά να αναλάβει την ηγεσία της Ενωτικής Παράταξης.
Όπως προκύπτει εκ των ανωτέρω, οι πολιτικές επί του Κυπριακού των δύο αντιπάλων ήταν εκ διαμέτρου αντίθετες.
Ο μεν Μακάριος το 1968 είχε αποκηρύξει την πολιτική του ευκταίου, δηλαδή της Ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα και διακήρυξε την πολιτική του εφικτού, δηλαδή του ανεξάρτητου κράτους. Προσπαθούσε-επί ματαίω-να αρνηθεί να επιβεβαιώσει την φιλοσοφία των συμφωνιών της Ζυρίχης και του Λονδίνου του 1959, για ισότιμη συμμετοχή των Τουρκοκυπρίων, ως ξεχωριστής κοινότητας σε ένα ενιαίο κράτος.
Ο Μακάριος ουδέποτε αποδέχθηκε την Ζυρίχη σαν μία θετική υπό τις περιστάσεις αυτές λύση και την αντιμετώπιζε ως αφετηρία για νέους αγώνες. Παρά τις δύο σοβαρές πολεμικές κρίσεις του 1964 και 1967 που είχαν μεσολαβήσει από την de facto κατάρρευση των συμφωνιών της Ζυρίχης, ο Μακάριος δεν απέκτησε αντίληψη και επίγνωση των πολύ περιορισμένων πλαισίων μέσα στα οποία θα μπορούσε να επιδιώξει μία πολιτική ρύθμιση στην εκκρεμότητα του Κυπριακού. Ο Μακάριος, δεν είχε τις απαραίτητες προσλαμβάνουσες παραστάσεις του γεωπολιτικού χάρτη της περιοχής της Μέσης Ανατολής, για να αντιληφθεί ότι ήταν ανέφικτη μία πολιτική διευθέτηση που θα ανέτρεπε τα ήδη τετελεσμένα υπέρ των Τουρκοκυπρίων δια μέσου της Ζυρίχης. Ο Μακάριος πίστευε απλά, εν τη αφελεία του, ότι με τον χρόνο η ζωή και η οικονομία θα επέβαλαν ενδεχομένως ένα ελληνικό κράτος στην Κύπρο με εγγυημένα δικαιώματα για την τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Στην αντιπέρα πολιτική όχθη, η Ενωτική Παράταξη αναδιοργανωνόταν με πυρετώδεις ρυθμούς. Αναλυτικότερα, στην Αθήνα στις 5 Απριλίου 1970 ο Γρίβας μίλησε σε μεγάλη συγκέντρωση στον κινηματογράφο «Ορφέα» των Αθηνών με την ευκαιρία της επετείου της 1ης Απριλίου . Η ομιλία του Γρίβα στον Ορφέα αποτελεί ένα πολύ σημαντικό ιστορικό ντοκουμέντο διότι εκεί προδιέγραψε τους σκοπούς και τους στόχους της προγραμματιζόμενης εκστρατείας του στην Κύπρο.
Η ομιλία του Γρίβα περιστράφηκε στα εξής βασικά σημεία:
α) Άσκησε δριμύτατη κριτική στις συμφωνίες Ζυρίχης- Λονδίνου,
β) Κατηγόρησε την κυπριακή ηγεσία γιατί απέρριψε πολλές φορές την Ένωση ως λύση του Κυπριακού.
γ) Ανακοίνωσε ουσιαστικά την απόφασή του να αρχίσει αγώνα για την πραγματοποίηση της Ένωσης. Ανέφερε επί λέξει:
«…Οι διαχειρισθέντες το 1959 το Κυπριακό , ενώ ενικώμεν έσπευσαν να συνθηκολογήσουν με έναν αντίπαλον ηττηθέντα, η δε απόφασις της υπογραφής των συνθηκών της Ζυρίχης – Λονδίνου ελήφθη ερήμην της ΕΟΚΑ.
…Η Κυπριακή ηγεσία απέρριψε την Ένωση όταν αυτή της είχε προσφερθεί , όταν διεξάγοντο συνομιλίες μεταξύ Ελλάδος- Τουρκίας με βάσιν την Ένωσιν και με ανταλλάγματα την παραχώρησιν της βάσεως Δεκελείας στην Τουρκία.
…Δηλώ ότι δεν θα εφησυχάσω, εφόσον ζω, μέχρις ότου ευοδωθή, ο αγών τον οποίον έταξα ως σκοπό της ζωής μου. Νέοι της Κύπρου, κλείστε τα ώτα σας εις τας σειρήνας του εφικτού και αναπετάσατε την σημαίαν της Ενώσεως.
…Οι καιροί δεν αναμένουν. Ο καρπός έχει ωριμάσει προ καιρού. Δυστυχώς δεν τον εδρέψαμεν. Εάν τον αφήσωμεν ακόμη θα πέση και θα καταστραφή. Τώρα ή ποτέ.
…Πολλοί με απεκάλεσαν τρελλόν, διότι ανέλαβα τον Αγώνα της Κύπρου το 1955. Αλλά τα μεγάλα έργα και αι ηρωικαί πράξεις χρειάζονται παράφρονα τόλμη, την οποία τινές αν θέλουν, ας την ονομάσουν τρέλλαν. Πάντως είμεθα αποφασισμένοι την τρέλλαν αυτήν, εάν χρειασθή, να την επαναλάβωμεν εις την Κύπρον.»
Ενδεικτικώς αναφέρουμε ότι η Εφημερίδα «Εστία» της εποχής, έγραψε στις 6 Απριλίου, ήτοι την επαύριον της ογκώδους πολιτικής εκδηλώσεως του Γεωργίου Γρίβα
«Αι χιλιάδαι των ακροατών ήκουσαν όλοι κλαίοντας, τον αρχηγόν της ΕΟΚΑ να καταγγέλλει τους μεγαλόσχημους Κυπρίους προδότας, που εποδοπάτησαν τον όρκον τον γραπτόν και προφορικόν περί αγώνος δια την Ένωσιν μέχρι θανάτου .»
Συνοπτικά λοιπόν, ο Γεώργιος Γρίβας είχε την έντονη πεποίθηση ότι ο αγώνας της ΕΟΚΑ ήταν επιτυχής, ότι η επιτυχία αυτή ήταν κατά κύριο λόγο δικό του επίτευγμα, αλλά ο αγώνας του προδόθηκε από τον Καραμανλή και τον Μακάριο που συνθηκολόγησαν, Επίσης, εμέμφετο τον Μακάριο που συνθηκολόγησε διότι απέρριψε το 1964 το σχέδιο Άτσεσον που είχαν προτείνει οι ΗΠΑ και το οποίο προέβλεπε την Ένωση με εδαφικό αντάλλαγμα για την Τουρκία την χερσόνησο της Καρπασίας.
Τόνισε δε χαρακτηριστικά:
«…Για να καταστή δυνατή η αποτελεσματική αντιμετώπιση και θεραπεία της τοιαύτης καταστάσεως η οποία οδηγεί το κυπριακό κρατίδιο σε άμεσο κίνδυνο Μπολσεβικοποίησης και τουρκοποίησης πρέπει να υπάρξει ριζική αλλαγή με μοναδικόν στόχον αυτόν της Ενώσεως μετά της μητρός Πατρίδος άνευ ενδιαμέσου τινός σταθμού ή άλλης υποχωρήσεως…»
Μέσα σε αυτό το κλίμα έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης, ο Γεώργιος Γρίβας εάν και παρακολουθούνταν άγρυπνα από αστυνομικά όργανα της ασφάλειας στην οικία του στο Χαλάνδρι στην Αθήνα κατάφερε με μυθιστορηματικό τρόπο στις 28 Αυγούστου του 1971 να δραπετεύσει από το άριστα φρουρούμενο σπίτι του και να διαφύγει της προσοχής των οργάνων παρακολούθησης. Κατέληξε σε ερημική παραλία της Αττικής, όπου με μία θαλαμηγό φυγαδεύτηκε και μετέβη στην μαρτυρική Μεγαλόνησο, κηρύσσοντας τον Δεύτερο Εθνικοαπελευθερωτικό Πολιτικό και Ένοπλο Αγώνα της Ενώσεως, οδεύοντας – χωρίς να το γνωρίζει – προς την ηρωικότερη περίοδο της ζωής του και το ένδοξο τέλος του.
Εντός λοιπόν αυτών των ανωτέρω συνθηκών, ο Γρίβας και παρά την προβεβηκυία ηλικία του, ανέλαβε δράση. Σε μηδενικό χρόνο και ενεργώντας ακαριαία ίδρυσε την ΕΟΚΑ Β, σύστησε τον πολιτικό βραχίονα της ΕΟΚΑ Β, την ΕΣΕΑ (Επιτροπή Συντονισμού Ενωτικού Αγώνα) ανέσυρε τους παλαιούς αγωνιστές, ανασύστησε τους παλαιούς πατριωτικούς και ενωτικούς πυρήνες, στρατολόγησε νεότερα μέλη και προχώρησε στην έκδοση δύο νέων εφημερίδων της ΕΘΝΙΚΗΣ και της ΜΑΧΗΣ.
Μικρός το δέμας , τεράστιος στο φρόνημα και στην καρδιά, με δύο μεγάλα μαύρα μάτια που έκαιγαν σαν κάρβουνα, βλέμμα σταθερό και σκληρό, πρόσωπο οστεώδες από τους διαρκείς αγώνες και αγωνίες, φυσιογνωμία θεληματική, αυτός ήταν ο φλογερός πατριώτης, ο ανιδιοτελής ηγέτης του Κυπριακού Ελληνισμού, ο υπεύθυνος στρατιωτικός νους, ο φιλόστοργος πατέρας για όλους τους μαχητές του, ο αδιακόπως επαγρυπνών και δίδων διαταγές, ο διδάσκων με την ίδια την ζωή του, το παράδειγμα του Αγώνος, του Αγώνος του Εθνικού και Πατριωτικού, αγώνος πατριωτικών αρχών και ανθρωπίνων αξιών, όχι προσώπων και αξιωμάτων. Αυτός ήταν ο Διγενής του Κυπριακού Ελληνισμού
Φωτεινό παράδειγμα ηγέτου με ευγένεια ψυχής, ανωτερότητα ήθους, απλότητα αλλά και αρχηγικό χάρισμα, με ευρύτητα πνεύματος και ρεαλισμό, με τόλμη και φρόνηση ανδρός, διακρίθηκε αμέσως για την τεράστια απήχηση που είχε το πύρινο πολιτικό και ενωτικό του κήρυγμα στην νεολαία .
Τα νιάτα της Κύπρου μας, που στη τρυφερή νεότητά τους, άδολα και αναπαλλοτρίωτα από την φθορά, από την ευτέλεια, από την διάψευση των ελπίδων, από τους ατέλειωτους συμβιβασμούς της καθημερινότητας, από την προδοσία των ονείρων τους, ξεχώρισαν αμέσως τον αγνό πατριώτη και αγωνιστή Διγενή, τον αγκάλιασαν αμέσως σφιχτά σε ένα αδιαίρετο εθνικό σύνολο και στο πρόσωπό του ταύτισαν τα όνειρά τους, για ένα καλύτερο αύριο για ένα φωτεινότερο μέλλον σε μία ελληνική πατρίδα αδιαίρετη με την Μητέρα Ελλάδα.
Εκείνος την αγάπησε και εκείνη τον λάτρεψε. Ο Διγενής με τις άοκνες προσπάθειές του , ταυτίστηκε με την Νεολαία της Κύπρου μας, αγκάλιασε τα νιάτα της Κύπρου μας με ειλικρίνεια και κατανόηση. Πότισε το είναι τους με τους ζείδωρους χυμούς των αθανάτων ιδανικών της Ορθοδόξου Πίστεως και της Ελληνικής Πατρίδος και καμίνευσε το ψυχικό τους μέταλλο με το πυρ της Εθνικής Αλήθειας, δίδοντας και πάλι το διαχρονικό σύνθημα σε κάθε γωνιά της μαρτυρικής Μεγαλονήσου. «Σκλάβοι στα όπλα ΕΟΚΑ Β»
Πολύ σύντομα η τεράστια πολιτική απήχηση του Γρίβα ενόχλησε το Μακαριακό Καθεστώς, το οποίο άρχισε απηνείς διώξεις, οικονομικές, πολιτικές αλλά και αστυνομικές, συνοδευόμενες με πράξεις υλικής βίας, σε βάρος των μελών, των οπαδών και των στελεχών της ΕΟΚΑ Β και της ΕΣΕΑ.
Η ανοχή του Μακαρίου στην κρατική βία συνέτεινε στην δημιουργία κλίματος περαιτέρω συμπάθειας και δημοτικότητας της ΕΟΚΑ Β. Ο Γρίβας εμφάνιζε την οργάνωσή του ως συνέχεια του αγώνα της ΕΟΚΑ για ένωση και παραλλήλιζε τον Μακάριο με τον Άγγλο αποικιοκράτη Χάρτινγκ. Το ιδανικό της ΕΝΩΣΗΣ ήταν πάντα ζωντανό στις συνειδήσεις των Ελλήνων και ο επαναστατικός χαρακτήρας της δράσης της ΕΟΚΑ Β άρχισε να δημιουργεί θετικές εντυπώσεις ιδιαίτερα μεταξύ των νέων ανθρώπων. Αυτό εξάλλου ήταν και το πνεύμα που διέπνεε τις προκηρύξεις και τις διαταγές του ΔΙΓΕΝΗ.
Στρατιωτική δομή, οργάνωση και χρηματοδότηση της ΕΟΚΑ Β
Ω ς προς την στρατιωτική δομή της ΕΟΚΑ Β, ο Γρίβας, δημιούργησε σύντομα και εκ του μηδενός μία δυναμική και άκρως αποτελεσματική στρατιωτική οργάνωση με συνολικό δυναμικό περίπου τετρακοσίων ενόπλων, σε όλο το νησί, κατά την χρονική περίοδο του 1972 και 73 και στην ακμή της οργάνωσης. Την δύναμη αυτή την είχε διαιρέσει σε ένοπλες ομάδες των τριάντα με σαράντα ενόπλων η κάθε μία. Είχε δε, προνοήσει για διακριτά κρησφύγετα για κάθε ομάδα και με δική της στρατιωτική και διοικητική αυτοτέλεια και τούτο για λόγους ασφαλείας. Επελέγη η μέθοδος της διασποράς των ενόπλων δυνάμεων, ακριβώς για να περιοριστούν στο ελάχιστο οι κίνδυνοι από τις διώξεις του Μακαριακού Καθεστώτος. Εάν εντοπιζόταν μία ένοπλη ομάδα να μην είναι εφικτός ο εντοπισμός και η σύλληψη των υπολοίπων. Τα ίδια προβλέπονταν και για τις αποθήκες οπλισμού και των πολεμοφοδίων τα οποία συνόδευαν την κάθε ένοπλη ομάδα. Πέραν της τακτικής οργάνωσης, ο Διγενής προέβλεψε και ενήργησε – σοφά ποιών – για την σύσταση δύο αυτοτελών ομάδων αποτελούμενων από πέντε μέλη η κάθε μία. Επρόκειτο περί δύο ομάδων εκτελεστών, υπαγόμενων απευθείας στις δικές του διαταγές.
Ασφαλώς, μία οργάνωση απλωμένη σε ολόκληρο το νησί και με ευρεία στελέχωση ακριβώς λόγω της δημοφιλίας της και της μαζικής συμμετοχής του Ελληνικού Κυπριακού λαού, ενός λαού απαρέγκλιτα προσηλωμένου στο ενωτικό ιδεώδες και προσωπικά στον Διγενή, είχε μεγάλες και διαρκείς ανάγκες χρηματοδότησης οικονομικής, όπως επίσης και προμήθειας οπλισμού και πολεμοφοδίων.
Με στόχο την αντιμετώπιση των αναγκών της οργάνωσης, ο Γρίβας στηρίχθηκε σε συνδρομές μελών και στελεχών της, σε εράνους πολιτικών του υποστηριχτών, σε οικονομική βοήθεια ελάχιστων επιφανών πατριωτών κυρίως ελλαδιτών εφοπλιστών και οικονομική συνδρομή εκκλησιαστικών παραγόντων τόσο της ελλαδικής όσο και της κυπριακής Εκκλησίας, χωρίς ποτέ να δεχθεί χρήματα από ξένους παράγοντες και ξένες μυστικές υπηρεσίες ακριβώς για να διατηρήσει την πολιτική του αυτοτέλεια.
Ως προς τον απαραίτητο οπλισμό της οργάνωσης, σε αρχικό στάδιο ανοίχθηκαν οι κρύπτες του οπλισμού της αρχικής ΕΟΚΑ , κρύπτες τις οποίες γνώριζε ο Γρίβας όταν επιμελώς είχε δημιουργήσει κατά την αρχική φάση του Ενωτικού Αγώνα αλλά και κατά την δεύτερη περίοδο της παρουσίας του στο Νησί από το 1965 έως και το 1967 οπότε είχε διατελέσει αρχιστράτηγος τόσο της Εθνικής Φρουράς όσο και της ελληνικής μεραρχίας η οποία στάθμευε την περίοδο εκείνη στην Κύπρο.
Ωστόσο, η ολοένα ογκούμενη συμμετοχή του λαού στις τάξεις της ΕΟΚΑ Β δημιούργησαν πρόσθετες ανάγκες για να εξοπλισθούν ευρύτερες μάζες αγωνιστών. Για τον σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκαν κατ’ επανάληψη κλοπές οπλισμού από τις αποθήκες της Εθνικής Φρουράς οι οποίες και πάλι δεν ήταν αρκετές για να εξοπλισθεί το σύνολο των αγωνιστών που συνέρρεε απ’ όλο το νησί. Προς συμπλήρωση του βαρέως οπλισμού αγοράστηκαν ποσότητες καλάσνικωφ, χειροβομβίδων, βομβιδίων διασποράς και ποσότητες εκρηκτικών υλών από λαθρεμπόρους όπλων από το γειτονικό Λίβανο.
Βεβαίως ο Γρίβας, με το γνωστό αγωνιστικό του παρελθόν ήταν φυσικό να γνωρίζει τον παράλληλο κόσμο των Μυστικών Υπηρεσιών. Γνωρίζοντας άριστα τόσο το ορατό όσο και κυρίως το αόρατο πολιτικό παρασκήνιο, ο Γρίβας πάντοτε χρησιμοποίησε τις ξένες Μυστικές Υπηρεσίες επ’ ωφελεία του Ενωτικού Αγώνος και ουδέποτε εκείνες τον χρησιμοποίησαν.
Στο διάβα του χρόνου και των δεκαετιών και παρά το άνοιγμα πολλών αρχείων – ξένων ως επί το πλείστον υπουργείων και υπηρεσιών – κανένα έγγραφο, κανένα αποδεικτικό στοιχείο δεν βρέθηκε που να συνδέει τον Διγενή με τον ξένο παράγοντα και παρά τους συκοφαντικούς λιβέλους που γράφτηκαν σε εφημερίδες, από πουλημένες γραφίδες και από μίσθαρνους πράκτορες του Μακαριακού Καθεστώτος, η ιστορική αλήθεια έλαμψε δικαιώνοντας τον Διγενή, ως τον μοναδικό Εθνάρχη της Κύπρου μας πολιτικά ανιδιοτελή, οικονομικά ανεξάρτητο και πολιτικά αδέσμευτο και αγωνιζόμενο για το ιδανικό της Ενώσεως.
Ασφαλώς υπήρξαν επαφές του Γρίβα με τον ξένο παράγοντα. Οι επαφές αυτές ουδέποτε έγιναν από τον ίδιο τον Γρίβα. Ο τελευταίος έστελνε προς διερεύνηση των διαθέσεων των ξένων παραγόντων εμπίστους της οργάνωσης οι οποίοι συναντούνταν με διαφόρους συνδέσμους (πράκτορες ) των ξένων υπηρεσιών. Ουδέποτε υπήρξε προφορική ή έγγραφη συμφωνία ή δέσμευση του Γρίβα και της οργάνωσης με τους ξένους και αυτό αποτελεί την απόδειξη της ιστορικής του συνεισφοράς και δικαίωσης του Ενωτικού Αγώνα του.
Η σημαντικότερη από τις επαφές έλαβε χώρα στα τέλη Ιουλίου 1971, όταν ένας κορυφαίος πράκτορας της βρετανικής μυστικής υπηρεσίας « Ιντέλλιτζενς Σέρβις» ο Φλέτσερ συναντήθηκε με τον τότε βουλευτή Γεώργιο Τζυρκώτη και συζήτησαν την κατάσταση στην Κύπρο. Ο Τζυρκώτης ήταν τότε βουλευτής της Δεξιάς Παράταξης στην Κυπριακή Βουλή, ειδικότερα βουλευτής του ΔΕΚ (Δημοκρατικό Εθνικό Κόμμα) του Τάκη Ευδόκα, κόμμα το οποίο εκινείτο στην εν ευρεία εννοία Ενωτική παράταξη του Γρίβα.
Στην συνάντηση αυτή, που έγινε στις 29 Ιουλίου 1971, ο Φλέτσερ ζήτησε από τον Τζυρκώτη να βολιδοσκοπήσει τον Γρίβα για τις προθέσεις του. Ο Τζυρκώτης απάντησε στον Φλέτσερ ότι θα επικοινωνούσε με τον Γρίβα και θα έδινε μία απάντηση. Η δεύτερη συνάντηση Τζυρκώτη–Φλέτσερ έγινε στις 6 Αυγούστου. Ο Τζυρκώτης με την σειρά του ενημέρωσε το σημαντικό στέλεχος Λευτέρη Παπαδόπουλο, τον μετέπειτα Τομεάρχη της ΕΟΚΑ Β, ο οποίος ανέφερε ότι ο Γρίβας δεν θα ηρνείτο να συζητήσει προς εξεύρεσιν λύσεως οδηγούσης προς την Ένωσιν νυν υπέρ ποτέ καθισταμένης αναγκαίας λόγω των ερεισμάτων που απέκτησε η Ρωσία δια της πολιτικής του Μακαρίου. Αλλά τούτο δεν είναι δυνατόν καθ’ ον χρόνο βρίσκεται εις Ελλάδα.» Και κατέληξε «…Ο Στρατηγός δεν είναι αντιβρετανός ανεξαρτήτως εάν ευρέθημεν αντιμέτωποι. Ο Γρίβας είναι αντικομμουνιστής όπως και εγώ.»
Εξ όλων των ανωτέρω καθίσταται σαφές:
1ον Ο Γρίβας ουδέποτε σχετίσθηκε με τον ξένον παράγοντα δεν προσήλθε ποτέ σε επαφές με τους διάφορους κατά καιρούς αποστελλόμενους συνδέσμους προς αυτόν. Πάντοτε-εάν και όποτε το έκρινε απαραίτητο-απέστελνε έμπιστα σε αυτόν στελέχη, τα οποία μετέφεραν τις απόψεις του σε διαφόρους συνδέσμους.
2ον Στα δημοσιευμένα κείμενα με τα οποία οι μίσθαρνοι πράκτορες του Μακαριακού Καθεστώτος, αποπειράθηκαν να σπιλώσουν την ιστορική του προσφορά, προκύπτει τόσο από την ρητή όσο και από την αδιάστικτη διατύπωση των κειμένων, ότι ουδεμία συναίνεση ή έγκριση δεν δόθηκε ποτέ στα διχοτομικά σχέδια του ξένου παράγοντα εκ μέρους του Διγενή.
3ον Ο Γρίβας ουδέποτε αιτήθηκε ή έλαβε οιανδήποτε οικονομική ή και στρατιωτική βοήθεια-εάν και το μπορούσε- από τις ξένες μυστικές υπηρεσίες. Ωσαύτως, ουδέποτε τους ζήτησε έναντι ανταλλαγμάτων πολιτική υποστήριξη και παρέμεινε η μοναδική, αδέσμευτη, ενωτική και εθνικά διαπνεόμενη πολιτική παρουσία και οντότητα μία μορφή αληθινά εθναρχική στην Κύπρο μας. Ο Διγενής πάντοτε χρησιμοποίησε τις ξένες μυστικές υπηρεσίες επ’ ωφελεία του Ενωτικού Αγώνος και ουδέποτε εκείνες τον χρησιμοποίησαν.
