Μια ταινία για τον Συμμοριτοπόλεμο φοβερά δημοφιλής μετά την κυκλοφορία της από περιοδικά και εφημερίδες είναι ο «Γράμμος» του Ηλία Μαχαίρα, ή «Γράμμος-Βίτσι», όπως είναι γνωστή στους πατριωτικούς και εθνικιστικούς κύκλους. Παρόλο όμως τον τίτλο της δείχνει όλη την περίοδο από την Απελευθέρωση μέχρι την τελική φάση του αντισυμμοριακού αγώνα. Δείχνει δε την ιστορία του αριστερού Κάιν μιας οικογενείας εθνικοφρόνων.
Κατά την διάρκεια της υποχώρησης των Γερμανών, ο Χρήστος Ρούσσης (Χριστόφορος Ζήκας), αντάρτης του ΕΛΑΣ, σώζεται από το εκτελεστικό απόσπασμα από τον Σταμάτη, που παριστάνει τον συνεργάτη των Γερμανών για να σώζει πατριώτες. Αυτόν τον άνθρωπο που του έσωσε την ζωή, ο Χρήστος θα τον κατηγορήσει για προδότη, ενώ δεν θα διστάσει να απειλήσει με το όπλο ακόμα και την ίδια του την μάνα.
Από την αρχή καταλαβαίνουμε την βασισμένη ψυχή του Χρήστου που με τίποτα δεν είναι ευχαριστημένος. Ενώ, όπως και ο Σπύρος της «Ελένης» είναι ένα κλασσικό παράδειγμα αχαριστίας των κομμουνιστών που για αυτούς το μόνο που μετράει είναι η τυφλή βία εναντίον των αντιπάλων τους. Δεν είναι σύμπτωση που αποκαλεί «μοναρχοφασίστες» τα αδέλφια του, που δεν μπορούν να καταλάβουν «το λαϊκό ποτάμι που κατεβαίνει από τα βουνά». Μια προειδοποίηση για το τι θα ακολουθήσει μετά την Απελευθέρωση. Πράγματι βλέπουμε τους κλασσικούς αριστερούς με τις ντουντούκες να καλούν τον κόσμο να εναντιωθεί στην «δεύτερη κατοχή» των Εγγλέζων, αλλά και να δολοφονούν πολίτες χωρίς λόγο. Η καλύτερη σκηνή είναι αυτή της μάχης το Μακρυγιάννη, του ελληνικού Αλκαζάρ.
Εντύπωση αποτελεί η σκηνή όπου ο Άρης Βελουχιώτης βγάζει και απειλεί: «Ας τολμήσει κανείς να μην ανέβει (στο βουνό) και θα μιλήσει αυτό». Όλοι ξέρουν την γλώσσα του. «Θα τους αποδείξουμε ότι είμαστε Λερναία Ύδρα. Θα τους σαρώσουμε όλους, και τους εχθρούς μας και τους φασίστες». Μια σκηνή που δείχνει τον φανατισμό του σφαγέα του Ελληνισμού.
Το αποκορύφωμα της ταινίας είναι η σκηνή του λαϊκού δικαστηρίου, όπου ο Χρήστος ως δικαστής πρέπει να δικάσει τον ίδιο του τον αδελφό του. Ο Γιώργος θα περιφρονήσει την προαποφασισμένη καταδίκη του, ενώ καλεί τον αδελφό του να μην γίνει Κάιν. Κάτι όμως που δεν θα αποφευχθεί ακόμα και με την ξαφνική εμφάνιση της μάνας τους (Ιλύα Λιβυκού) που προσπαθεί να τους συμφιλιώσει. Όπως λέει και ο πολιτικός ινστρούχτορας: «Ο πολιτικός αγώνας είναι πάνω από πατέρα, μητέρα και οικογένεια». Άποψη που αποδεικνύει την πώρωση των κομμουνιστών και την διαταραγμένη προσωπικότητα του Χρήστου.
Όμως ο «Γράμμος» δεν είναι αντικομμουνιστική ταινία, αλλά ενωτική. Σε κάποια στιγμή ο αρχηγός μιας ομάδας του Εθνικού Στρατού φωνάζει στον αρχηγό της αντάρτικης ομάδας που είναι απέναντι του: «Είμαστε αδέλφια, δεν κάνει να σκοτωνόμαστε, ας δώσουμε τα χέρια». Και βγαίνει πρώτος άοπλος στο ξέφωτο. Και τότε αντίθετα με ότι θα πίστευε κανείς, ο αρχηγός του αντάρτικου μπουλουκιού διατάζει τους άνδρες του να αφήσουν τα όπλα τους και να ακολουθήσουν τον Εθνικό Στρατό. Ενώ προς το τέλος ο σαλπιστής παίζει για την σωρό και των νεκρών αδελφών που περνούν μετά το τέλος του πολέμου.
Αυτές οι δύο ταινίες δείχνουν όχι μόνο τα εγκλήματα των κομμουνιστών, αλλά και το μεγάλο ήθος της εθνικόφρονος παρατάξεως. Όπως και το γεγονός ότι πάντα έβλεπαν τους κομμουνιστές ως ασώτους αδελφούς και περίμεναν πάντα μια συγγνώμη για τα εγκλήματα για να σφάξουν τον αμνό τον σιτευτό. Κάτι που ποτέ δεν έγινε από την Αριστερά, που τώρα, όπως και τότε αποκαλούν τους δεξιούς και εθνικόφρονες «μοναρχοφασίστες». Νομίζουμε αυτές οι δύο τανίες θα πρέπει να υπάρχουν στην βιντεοθήκη κάθε δεξιού,, πατριώτη και εθνικιστή.
