Καθημερινά στην Τουρκία κυκλοφορούν σενάρια για επιβολή capital controls, δέσμευση καταθέσεων, ακόμα και για χρεωκοπία, ειδικά μετά την προειδοποίηση του Τούρκου καθηγητή Ιζέτ Οζγκέντς ότι οι πολίτες “θα πρέπει να είναι έτοιμοι για την κήρυξη κατάσταση έκτακτης ανάγκης, από τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ως απότοκο της οικονομικής κρίσης”.
Ο καθηγητής Ιζέτ Οζγκέντς προκάλεσε συζήτηση με το tweet του και η φράση “OHAL”, η τουρκική συντομογραφία της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, έγινε αμέσως δημοφιλές θέμα στο Twitter: “Η συνεχιζόμενη απώλεια αξίας της τουρκικής λίρας έναντι του ξένου νομίσματος ξεκίνησε τη διαδικασία που θα οδηγήσει σε βαριά οικονομική κρίση”, είπε ο Οζγκέντς.
“Εμείς, ως κοινωνία, θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι για την κατάσταση έκτακτης ανάγκης που θα μπορούσε να κηρυχθεί ως αποτέλεσμα μιας βαριάς οικονομικής κρίσης που φαίνεται αναπόφευκτη”, ανέφερε.
Οι συναλλαγές στο Χρηματιστήριο της Κωνσταντινούπολης διακόπηκαν για δεύτερη φορά μέσα σε μια ώρα την Παρασκευή, καθώς ο γενικός δείκτης έφτασε να καταγράφει απώλειες 7%. Τεράστια είναι και η πίεση που δέχονται τα τουρκικά ομόλογα. Η απόδοση του 10ετούς τουρκικού ομολόγου ενισχύεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2010. Την ίδια στιγμή, ο Τούρκος πρόεδρος σφυρίζει αδιάφορος, επικαλούμενος τον οικονομικό μετασχηματισμό της Κίνας, τις δεκαετίες του 1980 και του 1990. Τότε που το Πεκίνο είχε υποτιμήσει το νόμισμά του.
Το Νοέμβριο, τα 50 κιλά αλεύρι κόστιζαν 200 λίρες. Τώρα, έχουν φτάσει στις 380. Στη γείτονα χώρα έχουν πει το ψωμί, ψωμάκι. Εδώ και αρκετό καιρό οι τρεις μεγάλοι δήμοι (Σμύρνης, Κωνσταντινούπολης και Άγκυρας) προσφέρουν κάποιες ώρες στο τέλος της ημέρας το λεγόμενο “φθηνό” ψωμί στη μισή τιμή σε σχέση με αυτό που πωλείται στους φούρνους. Τις τελευταίες ημέρες, μάλιστα, οι πωλήσεις τους έχουν αυξηθεί κατακόρυφα.
Στα κρεοπωλεία πολλαπλασιάζονται εκείνοι που ζητούν μονάχα κόκαλα, τα οποία δεν δίνονται δωρεάν, όσο αυξάνεται η ζήτησή τους. Το κρέας είναι μονάχα για τους λίγους πια, καταγγέλει η αντιπολίτευση. Οι εισαγωγές έχουν αυξηθεί, με αποτέλεσμα οι τιμές να έχουν επίσης εκτιναχθεί. Τα είδη διατροφής έχουν ανέβει κατά 27,4%.
Προϊόντα πρώτης ανάγκης έχουν εξαφανιστεί από τα ράφια, ενώ ακόμα και όταν υπάρχουν λίγοι είναι εκείνοι που μπορούν να τα αγοράσουν. Πολλά καταστήματα υιοθετούν σειρά προτεραιότητας, με τον κόσμο να ξεροσταλιάζει με τις ώρες για να πάρει αλεύρι και γάλα. Τεράστιες είναι και οι ουρές για τα καύσιμα, καθώς όλοι σπεύδουν να γεμίσουν τα ρεζερβουάρ πριν αυξηθεί η τιμή της βενζίνης.
Η τιμή της βενζίνης παραμένει χαμηλή σε σχέση με τις χώρες της Ευρώπης, καθώς ο ειδικός φόρο κατανάλωσης είναι χαμηλός και δεν αυξάνεται. Η καθημερινότητα έχει επιβαρυνθεί αισθητά και από τους λογαριασμούς του φυσικού αερίου και της ύδρευσης, χωρίς να διακρίνεται στον ορίζοντα κάποια αποκλιμάκωση.
Η κρατική εταιρεία BOTAŞ προχώρησε σε αύξηση στις τιμές του φυσικού αερίου κατά 48,4%, με ταυτόχρονη αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου για την παραγωγή ενέργειας κατά 46,8%. Κάποιες μητέρες αναγκάζονται να αγοράζουν ελάχιστες πάνες, με τα σουπερ μάρκετ να ανοίγουν τα πακέτα των 25 πανών και να τις πωλούν με το κομμάτι σε όσες έχουν ανάγκη. Η τιμή του πακέτου με 25 πάνες αυξήθηκε από 49 σε 79 λίρες.
