Ήταν χαράματα της 17ης Ιουλίου του 1936, όταν στους ασυρμάτους των επαναστατικών εθνικιστικών στρατιωτικών πυρήνων, ελήφθη το κρίσιμο σύνθημα.
«Σήμερα, σε όλη την Ισπανία, ο ουρανός θα είναι χωρίς σύννεφα.» Αυτή η φράση, σε κρυπτογραφικό κώδικα, που μεταδόθηκε από τον ραδιοφωνικό σταθμό της Θέουτα στο Ισπανικό Μαρόκο, είναι το σύνθημα του κινήματος των φρουρών της Χερσονήσου. Λίγο αργότερα μεταδόθηκε και το κρίσιμο παρασύνθημα για την ανάληψη άμεσης στρατιωτικής δράσης «siu kuedad». «Όπως συνήθως».
Λίγες ημέρες αργότερα στις 24 Ιουλίου 1936 στην βαθιά συντηρητική πόλη – λίκνο των Εθνικιστών και αργότερα προσωρινή εθνικιστική πρωτεύουσα, στην πόλη του Μπούργκος συνεστήθη η πρώτη Junta1 ως πρόπλασμα της μετέπειτα εθνικιστικής Διοικήσεως.
Την ημέρα εκείνη, στις 24 Ιουλίου του 36, ο έμπειρος στρατηγός και αρχισυνωμότης και Γενικός Αρχηγός (Hefe) της Στρατιάς του Βορρά Emilio Mola γιόρτασε την εγκαθίδρυση της Juntas. Μέσα στις κωδωνοκρουσίες όλων των εκκλησιών του Μπούργκος, που συνθέτανε μία εκκωφαντική συμφωνία, ακούστηκε βραχνή και αποφασιστική, η φωνή του Αρχιεπαναστάτη στρατηγού Emilio Mola, από ένα μπαλκόνι της κεντρικής πλατείας, «Ισπανοί! Πολίται του Μπούργκος! Η κυβέρνησις, η οποία υπήρξε το τρισάθλιο νόθο τέκνο της παρανόμου συμβιώσεως του φιλελευθερισμού και της σοσιαλιστικής παλλακίδος, κείτεται νεκρή, μετά την σωτήρια επέμβαση του γενναίου μου στρατού.
Η Ισπανία, η αληθής Ισπανία, κατέβαλε τον ποταπόν δράκοντα, ο οποίος τώρα συστρέφεται επί του εδάφους και δαγκώνει την σκόνη. Αναλαμβάνω την ηγεσίαν των ενόπλων δυνάμεων και δεν θα είναι μακράν η ημέρα κατά την οποία τα δύο λάβαρα- το ιερόν έμβλημα του σταυρού και η ένδοξός μας σημαία – θα κυματίζουν ομού εις την Μαδρίτην.»…
Στις 18 Ιουλίου του ’36 οι μαθητές που βρίσκονται στην στρατιωτική ακαδημία του Αλκάθαρ είναι ελάχιστοι. Αυτό όμως δεν τους εμποδίζει να προσχωρήσουν στο Εθνικιστικό κίνημα, μαζί με αυτούς ενώνονται και η πλειοψηφία των κατοίκων της πόλεως του Τολέδο. Περίπου 1700 άτομα κυρίως γυναίκες και παιδιά βρίσκουν καταφύγιο γύρω από τα επιβλητικά τείχη του μεσαιωνικού κάστρου και της Στρατιωτικής Ακαδημίας. Η πολιορκία αρχίζει στις 21 Ιουλίου. Επικεφαλής της άμυνας του Αλκάθαρ είναι ο Συνταγματάρχης Μοσκαρντό διοικητής της Στρατιωτικής Ακαδημίας. Οι επιθέσεις από τους Μπολσεβίκους διαδέχονται η μία την άλλη . Αλλά οι πολιορκημένοι κρατούν καλά. Είναι αποφασισμένοι. Έχουν ορκισθεί να πεθάνουν και έχουν εξοικειωθεί με τον θάνατο. Η Κυβέρνηση των κόκκινων στην Μαδρίτη αποδίδει μεγάλη σημασία στην πτώση του Αλκάθαρ. Στέλνει ενισχύσεις στους πολιορκητές, κανόνια, τανκς, αεροπλάνα και μερικούς από τους πλέον ειδικούς ερυθροφρουρούς, ειδικούς στην υπονόμευση. Οι επιθέσεις διαδέχονται η μία την άλλη η μία σφοδρότερη από την άλλη. Μα το Αλκάθαρ δεν κυριεύεται, ούτε παραδίδεται.
Η Ισπανία, η Ευρώπη, ο κόσμος ολόκληρος παρακολουθεί με αγωνία και θαυμασμό την εποποιία που γράφεται στο Τολέδο. Η Πλατεία της πόλεως έχει μετατραπεί σε πεδίο μάχης, Το ίδιο το Αλκάθαρ σε κόλαση. Μα οι εθνικιστές συσπειρωμένοι γύρω από τον Αρχηγό τους, τον Συνταγματάρχη Μοσκαρντό, μάχονται σαν λιοντάρια. Αμύνονται με λύσσα. Επιτίθενται και αντεπιτίθενται, εξορμούν και αποσύρονται εκ νέου στα αμυντικά τείχη. Οι νεκροί μένουν άταφοι. Το νερό σπανίζει. Τα άλογα της Ακαδημίας δεν υπάρχουν πια. Τα τρώνε όταν τελειώνουν όλες οι τροφές. Το Αλκάθαρ βάλλεται από παντού μέρα και νύχτα. Με κανόνια με πολυβόλα, με χειροβομβίδες, με αεροπορικούς βομβαρδισμούς. Τοποθετούνται τεράστιοι προβολείς που δείχνουν τον στόχο στα αεροσκάφη των Κόκκινων και στις πυροβολαρχίες τους μέρα και νύχτα. Όποιος από τους πολιορκούμενους αποπειραθεί να βγει από την αμυντική περίμετρο ξεγράφεται από τον κατάλογο των ζωντανών.
Ξαφνικά, ένας κυβερνητικός αξιωματούχος ζητεί ένα πρωί να συνεννοηθεί με τους πολιορκημένους. Οι κάτοικοι του Τολέδο, τον βλέπουν να διασχίζει την κεντρική πλατεία Θοκοντοβέρ, μέσα σε νεκρική σιωπή. Νάτος που φθάνει πια στα ερείπια του Κάστρου του Αλκάθαρ. Δύο δόκιμοι τον περιμένουν εκεί για να τον οδηγήσουν στον Διοικητή τους. Μία ώρα περίπου διαρκεί η συνομιλία τους. Μία ώρα αγωνίας. Τέλος ο απεσταλμένος αξιωματικός της κομμουνιστικής κυβέρνησης της Μαδρίτης επιστρέφει, είναι ωχρός, όπως ο νεκρός που μόλις βγήκε από το φέρετρο.
Στην αναφορά του αναφέρει «…Αρνούνται… Κάθε απειλή είναι μάταιη. Εδήλωσαν ότι θα πεθάνουν με τα όπλα στο χέρι. Οι γυναίκες και τα παιδιά θα έχουν την ίδια τύχη. Ζήτησαν μόνο να αποσταλεί ένας ιερέας. «Ο αρχηγός των κόκκινων μπολσεβίκων αντί απαντήσεως σηκώνει το ακουστικό του τηλεφώνου. «Οι Πυροβολαρχίες μας είναι έτοιμες. Επαναλάβετε τον βομβαρδισμό του Αλκάθαρ…»
από το βιβλίο του Αντώνη Αθανασόπουλου
Η Ισπανική Εθνικιστική Επανάσταση της 18ης Ιουλίου 1936
