Η κοινότητα των Υπερορθόδοξων Εβραίων, γνωστή και ως Χαρεδίμ (Haredi), αποτελεί μία από τις πιο παραδοσιακές και αυστηρά θρησκευόμενες εκφράσεις του σύγχρονου Ιουδαϊσμού. Με πληθυσμό που εκτιμάται παγκοσμίως στα 1,5-2 εκατομμύρια, εκ των οποίων περίπου 1,3 εκατομμύρια ζουν στο Ισραήλ, οι Χαρεδίμ επηηρεάζουν και τις εξελίξεις στο Ισραήλ.
Χαρακτηρίζονται από έναν ακραία παραδοσιακό τρόπο ζωής, που συχνά αποκόπτεται πλήρως από τη σύγχρονη κοινωνία, βλέπουν την κοσμική επιρροή ως απειλή για την πίστη τους και οργανώνουν τη ζωή τους γύρω από την αδιάκοπη μελέτη της Τορά.
Οι άνδρες σπάνια εργάζονται, αφήνοντας το οικονομικό βάρος της οικογένειας στις γυναίκες, και ντύνονται με χαρακτηριστικά μαύρα ρούχα, καπέλα και βοστρύχια (πειότ).
Παρ΄όλη όμως τηντάση τους για απομόνωση ο υψηλότατος δείκτης γεννήσεων (6-7 παιδιά ανά οικογένεια) έχει καταστήσει τους Χαρεδίμ μία ραγδαία αυξανόμενη πληθυσμιακή ομάδα, με τις εκτιμήσεις να προβλέπουν ότι μέχρι το 2050 θα αποτελούν το 25-30% του πληθυσμού του Ισραήλ.
Και το πρόβλημα…
Παράλληλα τη δημογραφική τους άνοδο, οι Χαρεδίμ βρίσκονται πλέον στο επικαιρότητα και για ένα ακόμη λόγο: τη στρατιωτική θητεία.
Εδώ και δεκαετίες, βάσει συμφωνίας που ίσχυσε από την δημιουργία του κράτους του Ισραήλ στην καρδιά της Παλαιστίνης το 1948, οι υπερορθόδοξοι άνδρες απαλλάσσονταν από τη στράτευση υπό την προϋπόθεση ότι αφιερώνουν τη ζωή τους στη μελέτη στα ταλμουδικά σχολεία (γεσίβα). Όμως, το καθεστώς αυτό έχει πλέον καταπέσει, καθώς το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε ότι δεν είναι συνταγματικά ανεκτή η μονιμότητα της εξαίρεσης.
Από τον Ιούνιο του 2024, η κυβέρνηση Νετανιάχου βρίσκεται υπό ασφυκτική πίεση για να εφαρμόσει τη στρατολόγηση των υπερορθόδοξων, καθώς δεν υφίσταται πλέον νόμιμο πλαίσιο εξαίρεσης.
Η απόφαση αποστολής 54.000 φύλλων κατάταξης σε άνδρες της κοινότητας προκάλεσε αντιδράσεις, τόσο στον κυβερνητικό συνασπισμό όσο και μέσα στην ίδια την ισραηλινή κοινωνία.
Το Σκάνδαλο Ρότερ
Μέσα σε αυτό το ταραγμένο πολιτικοθρησκευτικό τοπίο, ένα σοκαριστικό σκάνδαλο συγκλονίζει την υπερορθόδοξη κοινότητα: η σύλληψη του Κχάιμ Ρότερ, 36 ετών, γνωστής και σεβαστής προσωπικότητας της πόλης Μπνέι Μπρακ, με βαρύτατες κατηγορίες για σεξουαλικές επιθέσεις κατά ανηλίκων και γυναικών για περισσότερο από μια δεκαετία.
Ο Ρότερ, ιδρυτής εθελοντικής ομάδας «Οι Φύλακες», που υποτίθεται πως βοηθούσε την αστυνομία στον εντοπισμό εγκληματιών, κατηγορείται πλέον ο ίδιος ως κατά συρροή κακοποιητής, με τουλάχιστον έξι καταγγελίες να έχουν υποβληθεί έως τώρα.
Το γεγονός ότι ο Ρότερ προερχόταν από τον “πυρήνα” της θρησκευτικής κοινότητας έχει προκαλέσει σεισμικές δονήσεις στο εσωτερικό της. Η κλειστή φύση των Χαρεδίμ, που συχνά αποφεύγουν την εμπλοκή με τις κοσμικές αρχές, φέρεται να είχε καθυστερήσει για χρόνια την αποκάλυψη της δράσης του.
