Ήδη στον πολιτικό ορίζοντα της Ευρώπης αρχίζουν να φαίνονται τα πρώτα σημάδια διάλυσης της ΕΕ. Φυσικά και οι ευρωπαίοι ηγέτες που σήμερα άρχουν κάνουν ότι μπορούν για να τη σώσουν. Οι επιθέσεις που έχουν ξεκινήσει από τους λεγόμενους ευρωσκεπτικιστές στο οικοδόμημα της ΕΕ, έχει δημιουργήσει προβλήματα ακόμη και στο κοινό νόμισμα το ευρώ. Ήδη η δημοτικότητα του αρχίζει να μειώνεται αφού από πολλούς ευρωπαίους πολίτες θεωρείται το νόμισμα που κατέστρεψε εθνικές οικονομίες. Από την άλλη πλευρά οι πολιτικές ελίτ κάνουν ότι μπορούν για να το υποστηρίξουν.
Εν τω μεταξύ αλλεπάλληλες κάλπες ετοιμάζονται να στηθούν στις χώρες της ευρωζώνης με άγνωστα αποτελέσματα, που μπορούν να αναδιατάξουν τον πολιτικό χάρτη της Ευρώπης όπως τον γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Το 2017 θα είναι έτος καμπής για την ενότητα της ΕΕ. Υπάρχει κίνδυνος, για τις σημερινές κυβερνήσεις που θα μπουν στην διαδικασία των εκλογών, από τα κόμματα που αποκαλούν ευρωσκεπτικιστικά, ακόμη και να έλθουν πρώτα στην προτίμηση των ψηφοφόρων. Η άνοδος των εθνικιστικών κινημάτων σε πολλές χώρες της Ευρώπης, τα αναφέρουν ως εθνικολαϊκιστικά, είναι γεγονός. Η ραγδαία επιδείνωση της ασφάλειας των πολιτών, η απειλή της τρομοκρατίας που καθημερινά γιγαντώνεται, η μεγάλη αύξηση της λαθρομετανάστευσης, το αγγλικό Brexit, η εκλογή Τράμπ στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχουν δημιουργήσει ένα εκκριτικό μείγμα γεγονότων, που ουδείς μπορεί να φανταστεί τις συνέπειες όταν θα εκραγεί. Οι ευρωπαϊκοί λαοί δεν εμπιστεύονται τις πολιτικές ηγεσίες τους, καθώς επίσης και τους θεσμούς των Βρυξελλών. Όπως αποδεικνύουν οι μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις, είναι δυνατόν να έχουμε πολιτικές αναδιατάξεις, που θα επηρεάσουν όχι μόνο τον πολιτικό ευρωπαϊκό χάρτη, αλλά και το χάρτη των αγορών.
Φυσικά αν τα παραπάνω αναφερόμενα επιβεβαιωθούν, τότε το μέλλον της ενωμένης Ευρώπης, αλλά και αυτό των αγορών θα είναι αμφίβολο. Ένα πολιτικό τσουνάμι ετοιμάζεται να κτυπήσει και να σαρώσει το σημερινό ευρωπαϊκό οικοδόμημα. Και ίσως αυτό να ξεκινήσει από την κεντρική Ευρώπη, που παρουσιάζει την πλέον ισχυρή οικονομική ανάπτυξη της Ενωμένης Ευρώπης. Οικονομικοί αλλά και πολιτικοί αναλυτές πιστεύουν ότι η ευρωζώνη θα καταφέρει να επιβιώσει, παρά τις πρωτοφανείς προκλήσεις που εμφανίζονται μπροστά της το 2017. Ίσως μάλιστα να βγει περισσότερο ενισχυμένη απέναντι στις νέες αναδυόμενες αγορές, αλλά ακόμη και έναντι των ΗΠΑ. Το πρόβλημα είναι εάν θα μπορέσει να αντέξει εξακολουθώντας την εφαρμογή σφικτής οικονομικής πολιτικής και της διατήρησης των οικονομικών συνθηκών, που δεν είναι τίποτα άλλο από μια διαρκή λιτότητα.
Ολλανδία
Η τριλογία των πολιτικών αναμετρήσεων στις χώρες της κεντρικής Ευρώπης ξεκίνησε με τις εκλογές στην Ολλανδία. Τα πολιτικά γεγονότα θα κορυφωθούν τον ερχόμενο Σεπτέμβριο με τις Γερμανικές εκλογές για την ανάδειξη νέου καγκελάριου. Η εκλογική αναμέτρηση στην Ολλανδία ανέδειξε πρώτο το κεντροδεξιό κόμμα του πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε (VVD) με 33 έδρες και ποσοστό 21,3%. Το αντισυστημικό κόμμα για την Ελευθερία (PVV) του Xέερτ Βίλντερς κατέλαβε τη δεύτερη θέση με 20 έδρες και ποσοστό 13,1%, έναντι 15 εδρών που κατείχε έως σήμερα. Το κεντροδεξιό κόμμα του πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε (VVD) θα παραμείνει η μεγαλύτερη πολιτική δύναμη στο ολλανδικό Κοινοβούλιο, καταγράφοντας πάντως απώλεια 8 εδρών. Αμέσως μετά την ανακοίνωση των εκλογικών αποτελεσμάτων στην Ολλανδία, ολόκληρο το συστημικό πολιτικό κατεστημένο της Ευρώπης, αλλά και τα συστημικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης δεν έκρυβαν την ικανοποίησή τους. Τα πρωτοσέλιδα έγραψαν «Ανάσα, ανακούφιση στην Ευρώπη από τα εκλογικά αποτελέσματα στην Ολλανδία». «Καθαρή ήττα του ευρωφοβικού Βίλντερς». «Καταρράκωση του ηθικού των αντιευρωπαϊστών». «Μεγάλη ανάσα πήρε η Ευρωπαϊκή Ένωση». «Απέρριψαν το κόμμα του Ολλανδού Τράμπ». Φυσικά και το κόμμα της Ελευθερίας του Βίλντερς αύξησε τις έδρες του στη Βουλή και όπως ο ίδιος δήλωσε, ακόμη δεν έχει τελειώσει με τον Ρούτε. Οι λόγοι για τους οποίους ουσιαστικά έχασε την πρώτη θέση ο Βίλντερς ήταν ότι, δεν έφτανε μόνο ο αντι-μεταναστευτικός λόγος και οι φιλελεύθερες οικονομικές θέσεις που εξέφραζε. Δεν είχε τοποθετηθεί για πολλά άλλα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα που απασχολούν τους Ολλανδούς.
Γαλλία
Στις 23 Απριλίου και 7 Μαΐου ακολουθούν οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία. Σύμφωνα με τις προβλέψεις η Μαρίν Λαπέν θα περάσει στον β’ γύρο αλλά οι δημοσκοπήσεις δίνουν την πρώτη θέση στον αντίπαλο της. Οι ουσιαστικοί αντίπαλοι της Λεπέν είναι ο κεντρώος Εμμανουέλ Μακρόν και ο υποψήφιος της Δεξιάς Φρανσουά Φιγιόν. Η προεκλογική εκστρατεία του Φιγιόν πλήττεται από τις υποψίες της πλασματικής απασχόλησης της συζύγου του και δύο παιδιών του. Παραμένει όμως στην τρίτη θέση των προθέσεων ψήφου. Αντίθετα για τον Μακρόν έχουν κυκλοφορήσει κάποια προσωπικά κουσούρια, αλλά μέχρι τώρα δεν έχουν παίξει σπουδαίο ρόλο ως αναφορά τα ποσοστά του. Ακολουθούν στη συνέχεια δίχως καμία απολύτως τύχη ο σοσιαλιστής υποψήφιος Μπενουά Αμόν και ο υποψήφιος του κόμματος «Ανυπότακτη Γαλλία» (ριζοσπαστική αριστερά) Ζαν-Λικ Μελανσόν. Ο Νικολά Ντιπόν-Ενιάν του δεξιού κόμματος «Έγερση της Γαλλίας» παραμένει σταθερά μπροστά από τη Ναταλί Αρτό της άκρας αριστεράς και τον Φιλίπ Πουτού επίσης άκρα αριστερά. Η πολιτική αντιπαράθεση στη Γαλλία συνεχίζεται με αυξομειώσεις στα ποσοστά των υποψηφίων, όπου η πρόθεσης ψήφου δεν συνιστά οπωσδήποτε πρόβλεψη για το αποτέλεσμα των εκλογών.
Γερμανία
Με τις εκλογές στη Γερμανία κορυφώνεται ο κύκλος των εκλογικών αναμετρήσεων στην ΕΕ. Με τις εκλογές αυτές ουσιαστικά θα προκύψει η κεντρική κατεύθυνση της Ευρωπαϊκής ενώσεως για την επόμενη περίοδο. Στη Γερμανία λοιπόν παίζουν διάφορα σενάρια και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ελάχιστα ποσοστά διαφορά μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων, των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) της Άγγελα Μέρκελ και των Σοσιαλδημοκρατών(SPD) του Μάρτιν Σούλτς. Η απόφαση της Μέρκελ να διεκδικήσει την καγκελαρία για τέταρτη θητεία ανακούφισε τις αγορές αλλά και την συστημική Ευρώπη. Τα σενάρια λοιπόν που παίζουν στην Γερμανία ως αναφορά τη διακυβέρνηση της χώρας είναι α) εάν πρώτο κόμμα έλθουν οι χριστιανοδημοκράτες, τότε θα προτιμήσουν τον μεγάλο σημερινό συνασπισμό δηλαδή CDU, CSU και SPD. β) Εάν όμως έλθει πρώτο κόμμα οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) του Μάρτιν Σουύτς, τότε είναι πολύ πιθανό ένα συνασπισμός με τους Πράσινους και της αριστεράς του Die Linke να είναι η επόμενη κυβέρνηση στη Γερμανία.
Τότε φυσικά θα υπάρξει αλλαγή πολιτικής που θα σηματοδοτήσει εξελίξεις και για άλλες χώρες της Ευρώπης. Στη Γερμανία ο Σόιμπλε θεωρείται ο πλέον δημοφιλής πολιτικός. Η Μέρκελ λοιπόν προτιμά ως κυβερνητικούς εταίρους τους Σοσιαλδημοκράτες ενώ ο Σόιμπλε και οι περισσότεροι σημερινοί βουλευτές του CDU αλλά και οι Βαυαροί της CSU προτιμούν τους Ελευθέρους Δημοκράτες όπως συνεργάστηκαν από το 2009 έως το 2013. Τη συνταγή στη Γερμανία έρχεται να χαλάσει το αντισυστημικό κόμμα AfD (Εναλλακτική για τη Γερμανία) που εκμεταλλεύθηκε τους φόβους της γερμανικής κοινής γνώμης απέναντι στην προσφυγική κρίση, ενώ νωρίτερα είχε εκφράσει τις ανησυχίες που είχε προκαλέσει η κρίση της ευρωζώνης, για να διασφαλίσει τελικά παρουσία σε δέκα από τα δεκαέξι τοπικά κοινοβούλια εδραιώνοντας τη θέση του στη γερμανική πολιτική σκηνή και σπάζοντας το ταμπού του αποκλεισμού των κομμάτων της δεξιάς που ίσχυε από το 1945.
Το AFD ιδρύθηκε μόλις το 2013 και εκπροσωπείται στα μισά τοπικά κοινοβούλια. Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις το κόμμα στην ανατολική Γερμανία παίρνει μέχρι και 20%. Ο λόγος της διαρκούς ανόδου του AFD, είναι η στάση που κράτησε το κόμμα στο προσφυγικό. Τον Απρίλιο του 2016 κατά την πρώτη ημέρα των εργασιών του ομοσπονδιακού συνεδρίου στη Στουτγάρδη ο συμπρόεδρος του AFD Γιεργκ Μόιτεν απέρριψε το Ισλάμ ως μη συμβατό με το γερμανικό σύνταγμα, τονίζοντας ότι κυρίαρχο πολιτισμικό στοιχείο είναι ο δυτικός χριστιανικός πολιτισμός. Πράγματι όλα δείχνουν ότι οι εκλογές στη Γερμανία το ερχόμενο Φθινόπωρο θα είναι το μεγάλο στοίχημα της Ευρώπης.
Νίκος Παπαγεωργίου
