γράφει ο Γιώργος Μάστορας
Στην Άγκυρα θα βρίσκεται στις 13 Μαΐου ο Κυριάκος Μητσοτάκης, κατόπιν πρόσκλησης της τουρκικής πλευράς, για να συνεχιστεί ο «ελληνοτουρκικός διάλογος» στο ανώτερο ηγεσιακό επίπεδο, βασισμένος στο πνεύμα της «Διακήρυξης των Αθηνών» για την «σχέση φιλίας και συνεργασίας» των δυο χωρών. Όλο αυτό το διάστημα, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, συνεχίζεται η προετοιμασία του λεγόμενου πολιτικού διαλόγου για τα μείζονα θέματα των «θαλάσσιων ζωνών».
Μπορεί από την τουρκική πλευρά να μην υπάρχει κάποια μετακίνηση από τις πάγια αναθεωρητικές και επεκτατικές της θέσεις, που αξιώνουν από την Ελλάδα να παραιτηθεί από διεθνώς αναγνωρισμένα κυριαρχικά δικαιώματα (χωρικά ύδατα 12 ν.μ. κ.α.), όμως, ακολουθώντας τις προτροπές της Ουάσιγκτον για «ήρεμα νερά», οι κυβερνώντες στην Χώρα μας δηλώνουν «αισιόδοξοι» για την θετική πορεία του διαλόγου. Μάλιστα, σύμφωνα με τον Μητσοτάκη, το γεγονός ότι η τουρκική πλευρά μένει αμετακίνητη «δεν μας εμποδίζει από το να χτίσουμε μια θετική ατζέντα». Και όπου ακούμε-βλέπουμε «θετική ατζέντα», ας περιμένουμε «μπίζνες» και συμφέροντα και στις δυο πλευρές του Αιγαίου, που βλέπουν ευκαιρίες για τουριστικές και άλλες επενδύσεις στα -κατά τ’ άλλα υπό διαρκή απειλή και γκριζαρισμένα- νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, και όχι μόνο.
Είναι τέτοια η τουρκική επιμονή, για γκριζάρισμα του Αιγαίου, που βρήκε αφορμή να αντιδράσει ακόμη και για την ανακοίνωση πρόθεσης της Ελληνικής πλευράς για την κατασκευή Θαλάσσιου Πάρκου στην περιοχή που εκτείνεται ανατολικά των Κυκλάδων και δυτικά των Δωδεκανήσων, στην μέση δηλαδή του Αιγαίου. Το Θαλάσσιο Πάρκο, όπως παρουσιάστηκε στο συνέδριο Our Ocean που φιλοξένησε η Χώρα μας, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων νησίδες και τις θάλασσες που τις περιβάλλουν, που ήδη έχουν χαρακτηρισθεί ως περιοχή Natura εδώ και χρόνια. Παρ’ όλα αυτά, και παρά το γεγονός πως μιλάμε για μια απόφαση που άπτεται περιβαλλοντικών ζητημάτων, η Τουρκία αντιδρά και ζητά να έχει λόγο για όσα αποφασίζονται. Την ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ, που καλεί την Χώρα μας να αποφεύγει μονομερείς ενέργειες, διαδέχτηκαν εμπρηστικές δηλώσεις τούρκων αξιωματούχων και πολιτικών, τόσο από το κυβερνητικό AKP όσο και από την κεμαλική αντιπολίτευση του CHP, που φθάνουν σε σημείο να αμφισβητούν την Ελληνική κυριαρχία στις περιοχές αυτές. Αφήνοντας μάλιστα ανοιχτό το ενδεχόμενο της συνεκμετάλλευσης, το τουρκικό ΥΠΕΞ τόνισε, μεταξύ άλλων, πως «το Διεθνές Δίκαιο ενθαρρύνει την συνεργασία, συμπεριλαμβανομένων περιβαλλοντικών θεμάτων, μεταξύ παράκτιων κρατών σε κλειστές ή ημίκλειστες θάλασσες, και στο πλαίσιο αυτό η χώρα μας είναι πάντα έτοιμη να συνεργαστεί με την Ελλάδα στο Αιγαίο».
Σύμφωνα με διάφορες σχολιαστές στα Ελληνικά ΜΜΕ, η ένταση για τα Θαλάσσια Πάρκα έρχεται κόντρα στο καλλιεργούμενο κλίμα προσέγγισης Αθήνας-Άγκυρας, όπως αυτό διατυπώθηκε στην «Διακήρυξη των Αθηνών». Προφανώς, δεν διάβασαν προσεχτικά τι ακριβώς υπογράφτηκε. Η «Διακήρυξη» προβλέπει την αποχή από μονομερείς ενέργειες και προκλητικές δηλώσεις ως όρο για την συνέχιση των «ήρεμων νερών» στα ελληνοτουρκικά ζητήματα. Ποιος όμως ορίζει τι είναι μονομερής ενέργεια; Προφανώς, το γράμμα της «Διακήρυξης» δίνει την δυνατότητα στην τουρκική πλευρά να αμφισβητεί κάθε Ελληνική ενέργεια, ως μονομερή, ακόμα κι αν αυτή λαμβάνει χώρα στην μέση του Αιγαίου, αξιώνοντας να έχει και η ίδια λόγο, στις de facto γκριζαρισμένες περιοχές, σε μια λογική συνεκμετάλλευσης περιοχών εντός της Ελληνικής Επικράτειας ή των ζωνών ευθύνης αυτής. Αυτό βλέπουμε να συμβαίνει και τις τελευταίες ημέρες, με αφορμή τα Θαλάσσια Πάρκα.
Η πορεία του «ελληνοτουρκικού διαλόγου» περνάει από διαφορετικές φάσεις. Άλλοτε έχουμε τετελεσμένα (όπως το τουρκολιβυκό μνημόνιο), άλλοτε παζάρια και Ελληνικές υποχωρήσεις (π.χ. «μεταναστευτικό»), άλλοτε «καζάν-καζάν» διευθετήσεις, άλλοτε τουρκικούς «τσαμπουκάδες» υπερπτήσεις αεροσκαφών, απειλές), άλλοτε βήμα-βήμα δορυφοροποίηση της Ελλάδος στα τουρκικά συμφέροντα (βλέπε τουρκικές επενδύσεις). Σε κάθε περίπτωση, η τουρκική επεκτατική πολιτική, διαχρονικά διακηρυγμένη σε όλους τους τόνους από σύσσωμη την πολιτική της ηγεσία, παραμένει ακλόνητη, με την Ελλάδα, άλλοτε με «πατριωτικές» κορώνες, άλλοτε με εθελοδουλία και ηττοπάθεια, να δηλώνει έτοιμη για υποχωρήσεις, στο όνομα του κατευνασμού του τουρκικού θηρίου.
Αυτά, για να γνωρίζουμε από τώρα τι αρνητικά αποτελέσματα θα έχει η επίσκεψη Μητσοτάκη στην Άγκυρα.
