Στις 3 Ιουνίου 1833 δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως –στα ελληνικά και βαυαρικά– το Βασιλικό Διάταγμα «Περί σχηματισμού της Ελληνικής Χωροφυλακής».
Το πρώτο οργανωμένο με στρατιωτική τάξη αστυνομικό σώμα, το οποίο αφού διήνυσε λαμπρή πορεία 178 ετών υπό τις ονομασίες «Βασιλική Ελληνική Χωροφυλακή» ή απλώς «Ελληνική Χωροφυλακή», συγχωνεύθηκε το 1984 με την πολιτική «Αστυνομία Πόλεων» και αποτέλεσαν τη σημερινή «Ελληνική Αστυνομία» (ΕΛ.ΑΣ). Το ιδρυτικό Διάταγμα είχε υπογραφεί την 1η Ιουνίου 1833, ημέρα των γενεθλίων του βασιλιά Όθωνα και ως πρότυπο είχε χρησιμοποιηθεί η Γαλλική Χωροφυλακή.
Πρόδρομος της Ελληνικής Χωροφυλακής υπήρξε η Πολιταρχεία, η οποία ιδρύθηκε στο Ναύπλιο το 1828 και απαρτίσθηκε από χίλιους άνδρες που ανέλαβαν –υπό τον Ιωάννη Μακρυγιάννη– να αποκαταστήσουν την τάξη, να εμπεδώσουν τη δημόσια ασφάλεια και να καταπολεμήσουν το φαινόμενο της ληστείας. Με το νομοθέτημα για την ίδρυση της Βασιλικής Χωροφυλακής επιτεύχθηκε ιδιαίτερα η καταπολέμηση της ληστείας, την οποία τροφοδοτούσε κυρίως ο κομματικός φατριασμός της εποχής. Συμμετείχε σε όλους τους εθνικούς αγώνες, στον Ελληνοτουρκικό Πόλεμο του 1897, στον Μακεδονικό Αγώνα και στους Βαλκανικούς Πολέμους, καθώς και στους αγώνες του έθνους στη Μικρά Ασία και τη Θράκη.
Το σύνολο σχεδόν της δύναμής της βρέθηκε στα πρόσω στον πόλεμο του 1940-41 –με σπουδαία παρουσία στη Βόρειο Ηπειρο– ενώ οι άνδρες της πρωτοστάτησαν στην εποποιία της «Μάχης της Κρήτης». Η Ελληνική Χωροφυλακή υπήρξε η κύρια δύναμη αναχαίτισης του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, με αποκορύφωμα την υπεράσπιση της πόλεως των Αθηνών κατά τα Δεκεμβριανά, όταν η Σχολή Χωροφυλακής Μακρυγιάννη έγινε σύμβολο ηρωικής άμυνας στις δυνάμεις του ΕΛΑΣ και γράφτηκε η εποποιία του Συντάγματος Χωροφυλακής Μακρυγιάννη. Στα χρόνια που ακολούθησαν η Ελληνική Χωροφυλακή αφού συνέβαλε καθοριστικά στην αποκατάσταση της εθνικής κυριαρχίας, ασχολήθηκε με το ειρηνικό της έργο απ’ άκρου εις άκρον σε όλη την Ελλάδα για να τελειώσει άδοξα την πορεία της το 1984.
Τα προάστια της Αθήνας, του Πειραιά, της Πάτρας, το νησί της Κέρκυρας εκτός από την πόλη, η πόλη της Θεσσαλονίκης και όλη η υπόλοιπη ελληνική επικράτεια ήταν στην ευθύνη της Ελληνικής Χωροφυλακής, καθώς επίσης τα Δικαστικά Μέγαρα, η Βουλή, τα Ανάκτορα και η ασφάλεια υψηλών προσώπων σε όλη την επικράτεια.
Το 1984 η Ελληνική Χωροφυλακή με απόφαση της τότε κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ συγχωνεύεται με την Αστυνομία Πόλεων, για να δημιουργηθεί η σημερινή Ελληνική Αστυνομία (ΕΛΑΣ). Στις 9 Σεπτεμβρίου 1984 το ΠΑΣΟΚ ανακοινώνει την συγχώνευση Αστυνομίας Πόλεων και Χωροφυλακής σε ένα νέο κοινό σώμα που ονομάζει… Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ.). Με ένα όνομα που προφανώς παραπέμπει στο ένοπλο κομμάτι του ΚΚΕ που ηττήθηκε μεν στον συμμοριτοπόλεμο αλλά χάρη στον Αντρέα (που ακόμη και σήμερα κάποιοι νεοπατριώτες θαυμάζουν και θεωρούν ηγέτη…) πήρε την «εκδίκηση του. Η Ελληνική Χωροφυλακή ήταν το μεγαλύτερο και σημαντικότερο σώμα ασφαλείας της Ελλάδας για 150 χρόνια κάτι που προφανώς και ενοχλούσε πολλούς….
